วันจันทร์ที่ 6 ธันวาคม พ.ศ. 2553

สตาร์เทรค สงครามพิฆาตจักรวาล Star Trek : A Film by J.J. Abrams

สตาร์เทรค สงครามพิฆาตจักรวาล Star Trek : A Film by J.J. Abrams (อ่านฟรี e-book)
ระดับ 3 ดาว
สังคมจำลอง

เมื่อสมัยผมเด็กๆ ผมจะติดหนังทีวีมาก ดูทุกเรื่องที่มีฉาย หนังเรื่อง Star Trek ผมก็ดูทุกตอน แต่ไม่ชอบเลย เพราะตัวหนังดูเป็นหนังผู้ใหญ่ พูดกันทั้งเรื่อง มีแอ็คชั่นแค่ประมาณ 10 เปอร์เซ็นต์ ที่แย่คือรู้สึกว่าหนังไม่สนุก และดูไม่ค่อยรู้เรื่อง แต่กระนั้นในอเมริกาก็เป็นหนังทีวีที่ดังมาก สร้างติดต่อกันหลายซีซัน มีแฟนพันธ์แท้อยู่กลุ่มหนึ่งที่เรียกตัวเองว่า แทร็กกี้ ต่อมาเมื่อกระแสหนังอวกาศอย่าง Star Wars โกยเงินถล่มทลายเป็นบ้าเป็นหลังอย่างที่ไม่เคยมีมาก่อน ก็มีการสร้างเป็นหนังโรงชื่อ Star Trek The Movie กำกับโดย โรเบิร์ท ไวส์ ออกมาฉาย ผมดูแล้วก็ไม่ชอบอีกนั่นแหละ เพราะหนังออกมาก็คล้ายๆหนังทีวีคือพูดมาก แอ็คชั่นน้อย Star Trek ทำเป็นหนังโรงออกมาอีกหลายตอน สนุกบ้างไม่สนุกบ้างจนถึงจุดอิ่มตัว ประกอบกับนักแสดงแต่ละคนก็แก่จนเล่นหนังกันแทบจะไม่ไหวแล้ว ทางเจ้าของลิขสิทธิ์หนังเลยสร้างหนังทีวี Star Trek The Next Generation ขึ้นมา สร้างทีมนักแสดงชุดใหม่ขึ้นมาทั้งหมด นักแสดงชุดเก่ารู้ตัวว่ากำลังถูกปลดระวาง ก็ออกมาประท้วงกัน แต่ก็ทำอะไรไม่ได้หรอกครับ หนังทีวี Star Trek The Next Generation ทำออกมาได้ไม่เลว สนุกดี ต่อมาก็ทำเป็นหนังโรงอยู่หลายตอน จนถึงจุดอิ่มตัว ก็เลิกสร้างไป

ล่าสุดมีหนังโรง Star Trek : A Film by J.J. Abrams ออกมา ตัว J.J. Abrams ถือเป็นลูกหม้อของวงการทีวีอเมริกัน จะเรียกว่าเป็นผู้กำกับหนังทีวีระดับอัจฉริยะยุคนี้ก็ได้ เพราะทำหนังออกมาแต่ก็เรื่องกลายเป็นหนังฮิตไปหมด การที่เขาขุดเอา Star Trek มาปัดฝุ่นสร้างใหม่จึงถือเป็นหนังที่น่าดูมากๆ

 หนังที่ออกมาก็ไม่น่าผิดหวังครับ ดีมากเลย ดีอย่างที่คิดไม่ถึง Star Trek ฉบับดั้งเดิมมีข้อเสียคือพูดกันเสีย 90 % มีแอ็คชั่นแค่ 10 % แต่ตัว J.J. Abrams ปรับฟอร์มหนังใหม่ คือคราวนี้ พูดกัน 50 แอ็คชั่น 50 เลยดูสนุกร่วมสมัยขึ้นมาเยอะ แต่ยังไม่ให้ 4 ดาวเพราะรู้สึกว่า เคยมีหนังแนวที่เอาหนังเก่ามาสร้างใหม่แล้วดีกว่านี้ ลงตัวกว่านี้

อย่างที่บอกไปแล้วตัวผมเองไม่เคยชอบหนังทีวี Star Trek ต้นฉบับเลย ซึ่งตัว J.J. Abrams ก็ดูเหมือนจะรู้ข้อบกพร่องของหนัง Star Trek ฉบับดั้งเดิมดี พอเอามาทำใหม่ ก็ปรับจุดด้อยหลายอย่างออก เติมจุดเด่นเข้าไป คราวนี้ทำให้ Star Trek กลายเป็นหนังที่น่าดูมากๆ เป็นการปรับลุกค์ของหนังให้ดูร่วมสมัยสุดๆ เท่าที่ฟอร์มของหนังมันจะอำนวยให้

ก่อนเขียนบท ดูออกเลยว่าทีมงานทำการบ้านมาอย่างดี หนังเก็บรายละเอียดของหนังทีวี Star Trek ฉบับดั้งเดิมได้ครบหมด หนังย้อนไปจับเอาเรื่องของกำเนิดกับตันเคิร์ก พ่อของกับตันที่เสียสละตัวเองเพื่อให้ลูกเรือรอดชีวิต ตัวกับตันเคิร์กกลายเป็นเด็กมีปัญหา กำเนิดสป็อคที่ก็เป็นเด็กที่มีปัญหาพอกัน เสือกับสิงห์มาเจอกันก็ต้องหักเหลี่ยมเฉือนคมกันเป็นธรรมดา การที่ตัวกับตันเคิร์กจะกลายมาเป็นผู้นำยานเอ็นเตอร์ไพร์ซได้ก็ต้องแสดงศัยภาพที่เหนือกว่าสป็อก เรียกว่าต้องสยบสป็อคให้อยู่หมัดจนสป็อคสยบยอมเสียก่อน ซึ่งตัวเคิร์กก็ทำได้เยี่ยม สมัยดูหนังทีวีต้นฉบับ ถึงแม้เราจะดูหนังไม่รู้เรื่อง แต่สิ่งหนึ่งที่รู้สึกได้คือ ตัวกับตันเคิร์กมีความเป็นผู้นำ หลายๆสถานการณ์ที่ลูกเรือยานเอ็นเตอร์ไพรซ์อยู่ในภาวะคับขัน กับตันเคิร์กก็แก้ปัญหาให้ลุล่วงไปได้ง่ายดาย ด้วยบุคลิกที่ดูเงียบๆขรึมๆตามแบบผู้นำ บางครั้งกับตันเคิร์กก็เล่นตุกติก นอกกติกา หรือมีลูกบ้าชนิดที่นึกไม่ถึง ฉากแบบที่ว่านี้มีให้ดูในหนังโรงตอนไคล์แม็กของ Star Trek II : The Wrath of Kahn ลองไปหาดู มาฉบับนี้ หนังอธิบายว่า ตัวเคิร์กเป็นเ ด็กมีปัญหา ถึงได้มีลูกบ้าเยอะ กล้าตัดสินใจแบบบ้าบิ่นหรือเสี่ยงสุดๆ กล้าได้กล้าเสีย บางฉากเคิร์กลุยด้วยตัวเอง เสี่ยงชีวิตด้วยตัว เพราะเคิร์กไม่ใช่เอาแต่นั่งอยู่บนหอคอยงาช้างชี้นิ้วสั่งคนอื่น ทำให้เขาเป็นที่ยอมรับของลูกเรือ และเพราะสามารถในการแก้ไขสถาณการคับขันที่เหนือกว่า เขาจึงได้เป็นผู้นำในที่สุด

ขณะที่เขียนบทความนี้ ตัวผมเองกำลังเรียนวิชาวาดเขียนพื้นฐานรอบเช้าอยู่ที่วิทยาลัยสารพัดช่างธนบุรี ก่อนหน้านี้ผมก็เรียนวิชาอื่นๆของวิทยาลัยนี้มาหลายวิชา ทุกวิชา ทุกเทอม มีสิ่งหนึ่งที่เหมือนกันหมดคือบรรดานักเรียนที่มาเรียนกันเต็มต้อง ทุกคนนิสัยไม่เหมือนกันเลย มีตั้งแต่นิสัยดีสุดจนแย่สุด เรียนเก่งสุดจนถึงเรียนไม่ได้เรื่องเลย ไม่มีใครดีพร้อมหรอกครับ ทุกคนขาดตกบกพร่องกันทั้งนั้น แต่แม้กระนั้น เมื่อเรียนๆกันไป ทุกคนก็รู้จักที่จะปรับตัวเข้าหากัน พึ่งพาอาศัยซึ่งกันและกัน ประณีประนอมกัน เอาจุดดีของแต่ละคนมาช่วยเหลือกัน ส่วนที่บกพร่องก็พยายามอย่าเอาออกมาใช้ ทุกคนช่วยกันประคับประคองการเรียนให้ผ่านพ้นไปด้วยดี จนครบ 150 ชั่วโมงหรือประมาณ 2 เดือนครึ่งในแต่ละเทอม ซึ่งไอ้ภาพทั้งหมดที่ผมเห็นมานี่ มีอยู่ครบถ้วนในหนัง Star Trek ฉบับนี้

ตัวละครในยานเอ็นเตอร์ไพร้ซ์ไม่มีใครดีพร้อมหรอกครับ มีข้อบกพร่องกันบ้าง แต่ทุกคนก็เอาจุดเด่นหรือความสามารถเด่นๆที่ตัวเองมีแต่คนอื่นไม่มีมาใช้กันเต็มที่ บางตัวก็ใช้สามารถของตัวเองช่วยชีวิตเคิร์กเอาไว้ แต่การที่ตัวเคิร์กจะได้เป็นผู้นำ ก็เพราะเขาเป็นคนเดียวที่มีความสามารถสูงสุดในการแก้ปัญหา และพาลูกเรือทุกคนผ่านพ้นวิกฤตไปได้

ดูหนังไปจนจบเลยรู้ว่านี่ไม่ใช่แค่หนังที่ทำออกมาดูสนุกๆเท่านั้นหรอกครับ เป็นหนังที่สอนคนทั้งโลกเลยละมั้ง ว่าสังคมในอุดมคติมันควรจะเป็นอย่างไง การบริหารครอบครัวในบ้าน การบริหารงานในบริษัท หรือการบริหารประเทศสักประเทศหนึ่งมันควรจะเป็นอย่างไง หรือจะพูดกันให้ชัดๆคือมันควรจะเป็นอย่างในหนัง Star Trek ฉบับนี้นี่แหละ แม้กระนั้นก็ยังมีบางประเทศแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ที่บริหารแบบตรงข้ามกับหนัง Star Trek คือคนในประเทศนั้น เอาส่วนที่เลวที่สุดในตัวมาบริหารประเทศกัน กล่าวหากัน ด่าทอกันหยาบๆคายๆ ตั้งม็อบตั้งกลุ่มประท้วงกัน แบ่งสีแบ่งข้าง สาดโคลนใส่ร้ายซึ่งกันและกัน ปิดถนน ยึดทำเนียบ ปิดสนามบิน โจมตีกัน ทำร้ายกัน ทำลายกัน เข่นฆ่ากันสารพัดรูปแบบ ทำกันอีแบบนี้ ประเทศมันจะพังเอาวันไหนก็ไม่รู้ คิดแล้วเศร้าใจจริงๆ

หยงฮ้ง แซ่เตียว
วันเสาร์ที่ 4 ธันวาคม พ.ศ. 2553

ชาร์ลีกับโรงงานช็อคโกแล็ค Charlie and the Chocolate Factory

ชาร์ลีกับโรงงานช็อคโกแล็ค Charlie and the Chocolate Factory (อ่านฟรี e-book)
ระดับ 3 ดาว
หนังสอนเด็กระดับเหนือชั้น

สมัยผมเด็กมากๆ น่าจะประมาณสิบกว่าขวบ ตอนนั้นผมอยู่ที่อำเภอดำเนินสะดวก จังหวัดราชบุรี มีหนังฝรั่งเรื่องหนึ่งโฆษณาทางทีวี เรื่อง Charlie and the Chocolate Factory ถ้าจำไม่ผิดจะตั้งชื่อไทยว่า วิลลี่ วองก้า กับโรงงานช็อคโกแล็ค ประมาณนี้ บริษัทจัดจำหน่ายหนังโปรโมทหนังเรื่องนี้ด้วยการเอาคนแคระถ้าจำไม่ผิดจะ 4 คน มาแต่งหน้า แต่งตัว ใส่วิกผมแบบตัวคนแคระในหนังมาออกทีวีโฆษณาหนัง มีการให้สัมภาษณ์ ร้องเพลงเต้นรำ ในความรู้สึกของผม เป็นการโปรโมทที่เด่นมากๆ และทำให้หนังเรื่องนี้น่าสนใจมากๆ

ช่วงนั้นบังเอิญเป็นช่วงปิดเทอม พี่ชายชื่อเจียงที่ทำงานเป็นคนขายทองอยู่ที่ร้านขายทองยิ่งเจริญแถวบางรักก็พาผมกับน้องชายและพี่สาวไปเที่ยวกรุงเทพฯ และพาไปดูหนังเรื่องนี้ ถ้าจำไม่ผิดจะฉายที่โรงหนังออสก้า (ถ้าผิดก็ส่งข้อความมาบอกกันในบล็อกด้วยนะครับ) ไปถึงหน้าโรง พี่ชายซื้อตั๋วเสร็จก็เห็นคนแคระที่แต่งตัวเลียนแบบตัวละครในหนังเดินผ่านมา พี่สาวบอกให้ผมไปขอจับมือด้วยแต่ผมไม่กล้า เราเข้าไปดูหนังกัน

หนังน่าดูมากๆ น่าตื่นตาตื่นใจ เปิดเรื่อง วิวลี่ วองก้า เจ้าของขนมช็อคโกแล็คที่ขายดีที่สุดในโลก และเป็นมหาเศรษฐีที่รวยมากๆ จะเปิดโรงงานช็อคโกแล็คให้เด็ก 5 คนเข้าไปเยี่ยมชม โดยจะใส่บัตรทองในซองช็อคโกแล็ค 5 ใบ ช่วงนี้หนังทำได้น่าตื่นเต้นจริงๆ บัตรทองใบแรกเด็กอ้วนเยอรมันจอมตะกละได้ไป บรรดานักข่าวไปสัมภาษท์พ่อแม่เด็กซึ่งอ้วนมากทั้งคู่เหมือนกัน ตอนนั้นทั้งคู่กำลังกินอาหารกันอย่างมูมมาม นักข่าวถามว่ารู้สึกอย่างไงที่ลูกจับได้บัตรทอง ตัวพ่อหันมากัดไมโครโฟนกลืนลงท้อง คนดูหัวเราะกันลั่นโรง ช่วงที่บัตรทองถูกเด็กแต่ละคนจับได้แต่ละใบ เป็นช่วงที่หนังสนุกน่าตื่นเต้นจริงๆ ฉากที่ตัวพระเอก เด็กชื่อชาลีจับได้บัตรทองก็ทำได้ดีครับ เด็กเปิดซองช็อคโกแล็กฉีกหัว ฉีกท้าย ไม่มีบัตรทอง คนดูคิดว่าพระเอกคงไม่ได้แล้ว แต่พอฉีกกระดาษออก ตัวบัตรทองคาดอยู่ตรงกลางซอง เป็นลูกเล่นที่ดีจริงๆ

เด็ก 5 คนพร้อมผู้ปกครองอีก 5 คนได้รับอนุญาติให้เข้าเยี่ยมชมโรงงาน ทั้งหมดรวมทั้งสื่อมวลชน และประชาชนที่สนใจมายืนรอที่ประตูทางเข้าโรงงาน ด้านหน้าโรงงานว่างเปล่า ไม่มีใครเลย พอได้เวลานัด ประตูเปิดออก ยีน ไวเดอร์ แสดงเป็น วิลลี่ วองก้า ใส่ชุดสูทหรู ถือไม้เท้า เดินออกมา วิลลี่ วองก้า ไม่เคยปรากฏตัวให้สาธารณะชนเห็นมาก่อน นี่เป็นครั้งแรกที่ประชาชนจะได้เห็นเขา วิลลี่ วองก้า ปรากฏตัวด้วยใบหน้า เฉยเมย หน้าตาดูเป็นคนไม่มีความสุข เขาเดินเอาไม้เท้าค้ำพื้น และเดินขากระเผกช้าๆ ทีละก้าวๆ แบบคนพิการ ท่าทางดูน่าสงสาร ทุกคนแสดงสีหน้าผิดหวัง ฉากนี้ได้อารมณ์เศร้ามากๆ คนดูอึ้งกันไปทั้งโรง พอเดินมาถึงหน้าประตู วิลลี่ วองก้า ก็ก้มลง ม้วนตัวกับพื้นไปข้างหน้าแบบนักกายกรรมและลุกขี้นยืนยืดอก ยิ้ม ชูสองมือขึ้นแบบยินดีต้อนรับ เหมือนกับจะบอกว่า เมื่อกี้นี้ล้อเล่น ทุกคนปรบมือ ประตูเปิด วิลลี่ วองก้า เชิญเด็กและผู้ปกครองเข้าเยี่ยมชมโรงงาน เป็นฉากเปิดตัว วิลลี่ วองก้า ที่น่าประทับใจมากๆ

วิลลี่ วองก้า พาเด็กเข้าเยี่ยมชมโรงงานในแต่ละส่วน  ทุกห้องที่เข้าไปน่าตื่นตาตื่นใจ ฉากแรกพาเข้าไปในสวน แต่ต้นไม้ทุกต้นทำจากช็อกโกแล็ก และกินได้หมด วิลลี่ วองก้า อนุญาติให้ทุกคนกินทุกอย่างได้เท่าที่จะกินไหว ฉากนี้สนุกมากครับ เด็กอ้วนชาวเยอรมันกินอย่างตะกละตะกลามและละเมิดข้อห้าม ทำให้ประสบอุบัติเหตุจนไปต่อไม่ได้ ต้องหยุดการเดินทางแค่นั้น ฉากนี้เหมือนจะสอนเด็กว่า ความตะกระตะกรามเป็นเรื่องไม่ดี

วิลลี่ วองก้า พาเด็กไปดูโรงงานในห้องต่อๆไป เด็กอีก 3 คนเป็นลูกคนรวยที่พ่อแม่เอาแต่ใจจนเสียคน แต่ละคนก็เรียกร้องจะเอาสิ่งที่ วิลลี่ วองก้า ไม่ขาย พอไม่ได้อย่างใจ เด็ก 3 คนก็ละเมิดกฎแห่งความปลอดภัยที่ วิลลี่ วองก้า เตือนเอาไว้ว่าห้ามทำ เด็ก 3 คนดันทุรังทำ และก็พบจุดจบที่ไม่สวย และก็ต้องออกจากโรงงานก่อนจะพาชมจนครบ หนังดีครับ เป็นหนังสอนเด็กให้รู้ว่า ถ้าทำตัวไม่ดีจะเป็นอย่างไร แต่ตัวคนแต่งเรื่องคือ โรอัล ดาห์ เป็นนักเขียนระดับอัจฉริยะ คือแทนที่จะสอนกันตรงๆ ก็แต่งเรื่องแฟนตาซีขึ้นมา เรื่องทั้งเรื่องเกิดขึ้นในฉากเหนือจริงแบบหนังการ์ตูน ตัวนิยายเลยทั้งสนุกและมีสาระไปด้วยพร้อมๆกัน

ชาลีเป็นเด็กยากจน เขาพาลุงไปด้วย ตัวลุงด้วยความที่เห็นว่าครอบครัวยากจนมาก ถ้าขโมยของมีค่าสักชิ้นเอาออกไป จะช่วยให้ครอบครัวตั้งตัวได้ ซึ่ง วิลลี่ วองก้า ก็จับได้ เขาโกรธและขับไล่ตัว ชาลี และลุงออกจากโรงงานโดยไม่คิดที่จะทวงของมีค่าคืน ตัวชาลีเอาของที่ลุงขโมยมาคืนให้ กล่าวขอโทษและเดินจากไป วิลลี่ วองก้า เห็นว่าชาลีเป็นเด็กดีมาก เพราะถ้าชาลีไม่คืนของมีค่าและเอาออกไปขาย ชาลีจะกลายเป็นเด็กที่ร่ำรวยขึ้นมาทันที เขาตัดสินใจยกโรงงานช็อคโกแล็คของเขาให้กับชาลี เพราะตัวเขาเองก็แก่มากแล้วและไม่มีทายาท เขาต้องการหาทายาทเพื่อดูแลกิจการต่อ เรื่องจบลงแบบแฮ็ปปี้เอ็นดิ้ง

ยีน ไวเดอร์ เล่นเป็น วิลลี่ วองก้า ได้ดีมากๆ เล่นได้เด่นที่สุดในเรื่อง แย่งความเด่นใส่ตัวเองในทุกฉาก เป็นศูนย์กลางของหนัง เป็นบทที่เด่นมากๆในชีวิตการแสดงของเขา ยีน ไวเดอร์ ทำให้ วิลลี่ วองก้า เป็นมหาเศรษฐีที่ดูหล่อ เท่ห์ สง่า มีเสน่ห์ ดูมีพลัง มีอำนาจ และมีความลึกอยู่ในตัว เรียกว่า ยีน ไวเดอร์ เล่นได้ดีอย่างหาที่ติไม่ได้ และหนังเรื่อง Charlie and the Chocolate Factory ก็เป็นหนังผมประทับใจมากๆเรื่องหนึ่ง

แต่... เมื่อไม่กี่ปีมานี้ ผมดูทีวี มีรายการทีวีรายการหนึ่ง เอาคลิปหนังเรื่องนี้สั้นๆมาฉาย เป็นฉากลิฟต์แก้วที่พุ่งขึ้นทะลุหลังคากระจก ดูแล้วรู้สึกผิดหวัง มาดูยุคนี้มันกลายเป็นหนังที่เชยไปแล้ว ถ้าเอาหนังเต็มๆเรื่องมาดูกันในยุคนี้ มันก็จะกลายเป็นหนังที่พ้นยุคพ้นสมัย และไม่น่าดูอีกแล้ว เลยเข้าใจว่าทำไม ทิม เบอร์ตัน ถึงเอาหนังเรื่องนี้มาสร้างใหม่

ตอนที่หนังเรื่องนี้กำลังจะออกฉาย ผมก็คิดว่า หนังเรื่องนี้คงไม่ได้เงินหรอก เพราะยุคนี้หนังแอ็คชั่นกำลังบูม แต่เรื่องนี้ไม่ใช่หนังแอ็คชั่น แถมยังเป็นการเอาหนังเก่ามาสร้างใหม่ ซึ่งทำให้ดูไม่น่าสนใจ เพราะมันดูเก่า ไม่สด ไม่ใหม่ ไม่น่าจะเรียกคนดูเข้าโรงได้ นักวิจารณ์หนังทางวิทยุคนหนึ่งก็คิดแบบเดียวกับผม แต่พอหนังออกฉาย มันทำเงินติดอันดับ 1 ในสัปดาห์แรก เรียกว่าหักปากกาเซียนโดยสิ้นเชิง

Charlie and the Chocolate Factory ฉบับสร้างใหม่ทำออกมาได้ดีครับ โปรดักชั่นรวมถึงการเล่าเรื่องดูทันสมัย เข้ายุคเข้าสมัยดี ความที่เอานิยายมาทำ เนื้อเรื่องส่วนใหญ่ก็จะเหมือนกับหนังฉบับเก่าที่ผมเคยดูไปแล้ว จะมีแตกต่างกันบ้างก็ตรงรายละเอียดเล็กๆน้อยๆ หนังเดินเรื่องได้ดี ดูสนุก ซื้อ vcd เรื่องนี้มาแล้ว สามารถเอามาดูซ้ำได้หลายๆรอบโดยไม่เบื่อ และความที่หนังสร้างกันในยุคนี้ เทคนิคพิเศษหรือซีจีก็สร้างภาพที่หนังยุคเก่าๆทำไม่ได้มาทำให้ดูกัน เพราะอย่างนี้ผมถึงรู้สึกไงว่า ถ้าเอา Charlie and the Chocolate Factory ฉบับเก่าที่ผมเคยดูมาดูตอนนี้มันคงเชยไปแล้ว

สรุปว่าเป็นหนังที่ดีครับ โดยเฉพาะคนที่เคยดูหนัง Charlie and the Chocolate Factory ฉบับเก่าแบบผม ซื้อหนังเรื่องนี้มาดูแล้วก็รำลึกถึงความหลังได้ดีทีเดียว สำหรับเด็กวัยรุ่นยุคนี้มาดูก็คงได้สนุกกัน เพราะหนังทำได้เข้ายุคเข้าสมัยดีทีเดียว

หยงฮ้ง แซ่เตียว
วันเสาร์ที่ 4 ธันวาคม พ.ศ. 2553

วันพฤหัสบดีที่ 2 ธันวาคม พ.ศ. 2553

ทุ่งสังหาร The Killing Fields

ทุ่งสังหาร The Killing Fields
ระดับ 4 ดาว
ไล้ฟ์แอนไทมส์

หนังสือชีวประวัติ หรือถ้าเขียนเองจะเรียกอัตชีวประวัตินั้นจะแบ่งออกเป็น 2 ประเภท อย่างแรกคือประวัติบุคคลสำคัญของโลก ซึ่งจะต้องมีความน่าสนใจแน่ๆ อีกประเภทคือชีวประวัติของคนที่ไม่สำคัญ แต่บังเอิญมีชีวิตอยู่ในช่วงที่เหตุการณ์ตอนนั้นมีความสำคัญ ชีวิตของบุคคลคนนั้นจึงพลอยมีความสำคัญ หรืออย่างน้อย มีความน่าสนใจตามไปด้วย

ยกตัวอย่างเช่น ประวัติของ อด็อฟ ฮิตเลอร์ น่าสนใจและมีความสำคัญแน่ๆ แต่ก็มีหนังสือชื่อ ไดอารีออฟแอนแฟร้งค์ ที่ดังมากๆ แอนแฟร้งค์เป็นเด็กสาวชาวยิว ช่วงที่พรรคนาซีครองเมืองและจับบรรดาชาวยิวเข้าค่ายกักกัน พ่อของเธอพาคนในครอบครัวหนีขึ้นไปหลบบนต้องใต้หลังคา แอนแฟร้งค์บันทึกเหตุการณ์ในช่วงนั้นเอาไว้ ไม่นาน ครอบครัวของเธอก็ถูกทหารนาซีค้นพบ ทั้งหมดถูกจับตัวไป แอนแฟร้งค์ไปเสียชีวิตในค่ายกักกัน

หนังสือชีวประวัติจะเน้นเรื่องของไล้ฟ์แอนไทมส์ คือชีวิตของเขา และช่วงเวลาที่เขามีชีวิตอยู่ The Killing Fields ก็ทำมาจากบทความชิ้นหนึ่ง เป็นไล้ฟ์แอนไทมส์ของนักข่าว 2 คน คือ ซิดนี่ย์ แซนเบิร์ก กับ ดิพ ปราน

ต้นปี 1972 นักข่าวจากนิวยอร์คไทมส์ ซิดนีย์ แซนเบิร์ก ได้เดินทางไปกัมพูชาเพื่อทำข่าวสงครามระหว่างเขมรแดงและฝ่ายรัฐบาล โดยมีผู้ช่วยเป็นชาวเขมร คือ ดิพ ปราน ทั้งสองไม่ใช่บุคคลสำคัญในเหตุการณ์ช่วงนั้น แต่ไล้ฟ์แอนไทมส์ของทั้งคู่ดำเนินควบคู่ไปกับสงครามในช่วงนั้น ยิ่งทั้งคู่เป็นนักข่าว จึงเกาะติดกับเหตุการณ์ในช่วงนั้นอย่างแนบแน่น ชีวิตของทั้งสองจึงมีความน่าสนใจขึ้นมาทันที

ว่ากันตามจริง ชีวิตนักข่าวอเมริกันอย่างซิดนีย์ แซนเบิร์ก ค่อนข้างสะดวกสบาย และเอาเข้าจริงๆ ตัวซิดนีย์ แซนเบิร์กเข้าไปเกี่ยวข้องกับเหตุการณ์อย่างผิวเผินมาก แต่พอบางช่วงที่พวกเขาต้องเกือกถูกทหารเขมรแดงฆ่า แต่รอดมาเพราะได้ดิพ ปราน ไปกล่อมพวกทหาร ร้องชีวิตนักข่าวฝรั่งอยู่นาน เราก็ได้เห็นว่า ขนาดนักข่าวเส้นใหญ่อย่างนักข่าวอเมริกัน ในบางสถานการณ์ยังเอาชีวิตแทบไม่รอด นับประสำมหาอะไรกับบรรดาประชาชนคนเขมรธรรมดาๆ อันตรายยิ่งเข้ามาใกล้ตัวเอาได้ง่ายๆยิ่งกว่า

หนังเรื่องนี้ยกกองมาถ่ายทำในเมืองไทยประมาก 90 เปอร์เซ็นต์ของหนัง โดยใช้โลเกชั่นของไทยแทนประเทศเขมร ยกกองไปถ่ายทำในเขมรจริงๆไม่ได้หรอกครับ ทำหนังด่าประเทศเขานี่ ใครจะยินดีต้องรับ ช่วงที่มาถ่ายทำในไทยใช้เวลานานหลายเดือน และเป็นข่าวใหญ่มากในวงการบันเทิงอยู่พักใหญ่ หนังใช้ทีมงานคนไทยไปร่วมงานอยู่หลายคน ผู้กำกับหนัง เปี๊ยก โปสเตอร์ ก็ทำงานในหนังเรื่องนี้ด้วยในตำแหน่งผู้ช่วยผู้กำกับ คุณเปี๊ยกเล่าให้ฟังว่า ฝรั่งถามว่าคุณเป็นผู้กำกับหนังไทยใช้ทุนสร้างหนังหนึ่งเรื่องเท่าไหร่ เปี๊ยกตอบว่า 3 ล้านบาท ฝรั่งพูดว่า ยูจะบ้าเหรอ 3 ล้านบาท ค่าตัวดาราฮอลลีวูดยังไม่พอเลย

นึกถึงเรื่องนี้ ผมก็นึกถึงฟอร์มของหนังไทยในช่วงนั้น ซึ่งน่าจะตรงกับหนัง บุญชูผู้น่ารัก ภาค 1 หรือหนัง นวลฉวี ทุนสร้างหนังไทยยุคนั้น 1 เรื่องก็ประมาณ 3 ล้านบาทอย่างที่ว่า ถ้าเอา The Killing Fields ไปเทียบกับหนังทุนสร้าง 3 ล้านบาทของไทยยุคนั้น หนัง The Killing Fields จะกลายเป็นหนังฟอร์มยักษ์ไปเลย

The Killing Fields มาดูยุคนี้ อะไรหลายๆอย่างก็ดูเชยๆไปแล้วละครับ ทั้งมุมกล้อง ฉาก เสื้อผ้า รวมถึงการเล่าเรื่อง ดูครึ่งแรกก็เซ็งๆอยู่เหมิอนกัน แต่พอดูไปได้ครึ่งเรื่อง พอปรับตัวเข้ากับความเชยของหนังได้แล้ว ทีนี้รู้สึกเลยว่า นี่เป็นหนังที่ดีมาก ดีจนต้องพูดว่า นี่เป็นหนังระดับ 4 ดาว คือ ยอดเยี่ยม

หนังดูเหมือนจะแบ่งออกเป็น 2 ภาค ภาคแรกเป็นเรื่องของซิดนี่ย์ แซนเบิร์ก กับ ดิพ ปราน แม้ทั้งคู่จะเข้าไปเกี่ยวข้องกับเหตุการณ์ทางการเมืองช่วงนั้นอย่างผิวเผินเอามากๆ แต่ชีวิตของทั้งสองคนก็สะท้อนภาพเหตุการณ์ความรุนแรงของช่วงนั้นออกมาได้ดีทีเดียว ช่วงครี่งหลัง เป็นการผจญภัยของดิพ ปรานคนเดียว ล้วนๆ ช่วงนี้เข้มข้นมากๆ เพราะทีนี้ตัวดิพ ปราน เข้าไปสัมผัสกับความโหดร้ายของเขมรแดงแบบเต็มตัว และเกือบเอาชีวิตไม่รอด

ดูจบแล้วก็ต้องขอย้ำอีกครั้งว่า นี่เป็นหนังที่ยอดเยี่ยม ตอนดูเราอาจจะติว่า หนังพูดถึงเรื่องการเมืองน้อยมาก แต่คิดดูอีกที สำหรับผมที่ไม่ได้สนใจการเมืองเขมรอะไรอยู่แล้ว หนังแตะเรื่องการเมืองแค่นี้ถือว่าคนเขียนบทฉลาดมากแล้ว เพราะคนดูหนังส่วนใหญ่ในโลกก็เหมือนกับผมละครับ คือไม่สนใจการเมือง ต้องการดูหนังเพื่อความบันเทิง หนังเน้นเรื่องของการผจญภัยของตัวเอกสองตัว ทำให้หนังเรื่องนี้เป็นทั้งหนังคุณภาพและหนังที่สร้างเพื่อความบันเทิงไปด้วยพร้อมๆกันอย่างลงตัว และอย่างที่ไม่น่าจะเป็นไปได้

สนุกครับ ยิ่งใครเคยดูมาแล้วมาดูซ้ำก็ยังสนุก แต่สำหรับคอหนังวัยรุ่นนี้ ไม่แน่ใจว่าจะสนุกกับหนังเรื่องนี้หรือเปล่า ดูแล้วจะเข้าใจว่าทำไมพอนักข่าวญี่ปุ่นถูกยิงตายในไทย ทางรัฐบาลของเขาถือเป็นเรื่องใหญ่ และทำไมนายกรัฐมนตรีของอังกฤษจึงยกเลิกกำหนดการมาเยือนประเทศไทย และดูจบก็ได้แต่ภาวนาอย่าให้เมืองไทยเป็น The Killing Fields หรือบางทีผมอาจจะลืมไป เพราะบางส่วนของกรุงเทพฯมันเคยเป็น The Killing Fields มาแล้ว

ซื้อหนัง The Killing Fields มาดูเถอะครับ ดูแล้วเข้ากับเหตุการณ์บ้านเมืองของเราช่วงนี้ดีจริงๆ

หยงฮ้ง แซ่เตียว
วันเสาร์ที่ 27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2553

ปิดตึกสยอง Quarantine

ปิดตึกสยอง Quarantine
ระดับ 3 ดาว

วันหนึ่ง ผมยืนอยู่ที่ด้านหน้าโรงหนังเมเจอร์ซีนีเพล็กซ์ ปิ่นเกล้า ที่หน้าโรงมีแสตนโปสเตอร์หนังเรื่อง Quarantine และมีหนังตัวอย่างให้ดูด้วย เห็นตัวอย่างครั้งแรกสะดุดตา แปลกใหม่ ตื่นเต้น และน่าดูเอามากๆ

Quarantine เป็นหนังรีเมคจากเรื่อง Rec ตัวผมเองยังไม่เคยดูเรื่อง Rec มาก่อน ถ้าได้ดูเมื่อไหร่จะนำมาเขียนถึงในโอกาสต่อไป สำหรับ Quarantine มีเสียงวิจารณ์ว่าสนุกกว่า Rec เพราะทุนสร้างสูงกว่า ความที่ตัวอย่างตัดออกมันสุดขีด พอดูหนังจริงๆ ผมค่อนข้างผิดหวังในช่วงครึ่งแรก เพราะเดินเรื่องไม่ค่อยตื่นเต้นสักเท่าไหร่ พอเข้าครึ่งหลังหนังค่อยๆทวีความตื่นเต้นมากขึ้นเรื่อยๆ และไปลุ้นเอามากๆในตอนจบ ดูจบแล้ว ถือว่าเป็นหนังที่ทำได้ตื่นเต้นมากเรื่องหนึ่ง แต่ไม่ค่อยน่าประทับใจ

นักข่าวสาวถ่ายทำสารคดีเชิงข่าวชีวิตพนักงานดับเพลิง ระหว่างนั้นเกิดเหตุร้ายที่ตึกแห่งหนึ่ง นักข่าวและตากล้องติดรถไปด้วยเพื่อถ่ายทำรายการ แต่พอไปถึงที่ตึกแห่งนั้น ทุกคนไม่ได้กลับออกมาอีกเลย

ได้ยินมาว่าหนังเรื่อง Rec จะถ่ายทำโดยแบบที่ไม่มีการตัดภาพ แต่ Quarantine ช่วงครึ่งแรกจะมีการตัดภาพเป็นระยะๆ ทำให้เสียความรู้สึกอยู่เหมือนกัน หนังเล่าเรื่องโดยผ่านกล้องถ่ายทำข่าวเพียงตัวเดียว ถือเป็นการเล่าเรื่องที่มาแปลก อาจจะไม่ใหม่ร้อยเปอร์เซ็นต์ เพราะผมเคยดูหนังเรื่อง เรียลไทมส์ ถ้าจำไม่ผิดจะเป็นหนังแม็กซิโก ถ่ายทำแบบไม่ตัดภาพทั้งเรื่อง หนังเรื่องเรียลไทมส์ไม่ค่อยสนุกเท่าไหร่ แต่การเล่าเรื่องถือว่ากล้า และแปลกดี ทุกวันนี้เห็นยังมี vcd ขายกันอยู่ คุณภาพ Quarantine อยู่ในระดับดีครับ แต่หลายๆอย่างยังไม่น่าประทับใจเท่าไหร่ ข้อเสียคือ เราไม่รู้สึกผูกพันกับตัวละครตัวไหนเลย พอตัวละครกำลังจนมุมหรือกำลังจะพลาดท่าพวกซอมบี๊ เราดูแล้วเลยไม่ค่อยลุ้นหรือสะเทือนใจเท่าไหร่ แต่ตอนจบก็ทำได้ดีมาก ซึ่งก็ต้องยกความดีให้กับหนังเรื่อง Rec ที่เป็นต้นฉบับ

น่าดูครับ เทคนิกการสร้างก็ได้มาตรฐานหนังฮอลลีวู้ด ผมดูตอนกลางคืน ฉากท้ายๆน่ากลัวดีทีเดียวโดยเฉพาะดูในห้องมืดๆคนเดียว ดูจบแล้วอยากหาต้นฉบับเรื่อง Rec มาดู

หยงฮ้ง แซ่เตียว
วันเสาร์ที่ 27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2553

ซาเสี่ยวเอี้ย ศึกล้างเจ้ายุทธจักร Death Duel

ซาเสี่ยวเอี้ย ศึกล้างเจ้ายุทธจักร Death Duel
ระดับ 3 ดาว
โลกสมมุติ
บทความ 8

ประมาณปี 2520 ผมทำงานในร้านหนังสือของพี่ชายที่อำเภอเบตง จังหวัดยะลา ช่วงนั้นจะมีนิยายกำลังภายในเล่มบางๆกระดาษถูกๆออกมาขายรายสัปดาห์ ถ้าจำไม่ผิด ราคาเล่มละ 5 บาท นิยายพวกนี้ขายไม่ค่อยดี ส่วนใหญ่จะขายเหลือ หรือขายไม่ออก เพื่อนพี่ชายจะรอจนนิยายเรื่องนั้นออกวางขายจนจบเรื่อง ก็จะเอาเล่มเล็กๆประมาณ 4-5 มาเย็บเล่ม รวมเป็นเล่มใหญ่ 1 เล่ม และให้เช่า พอให้เช่าก็พอมีคนเช่าไปอ่านบ้าง ช่วงที่ว่างๆไม่มีอะไรทำผมก็ลองหยิบมาอ่านดู มีเรื่องหนึ่ง ชื่อแปลกๆ ซาเสียวเอี๊ย

นิยายเรื่องนี้มาแปลก เปิดเรื่องเล่าถึงซ่องนางโลมแห่งหนึ่ง มีชายคนหนึ่งชื่อ อากิก มาของานทำ เป็นงานต่ำๆ ปัดกวาดเช็ดถูทำความสะอาดหรือเสริฟอาหาร ตลอดเวลาที่ทำงาน อากิกถูกทุกคนในซ่องรุมกันรังแก แต่อากิกก็ยังทนอยู่ไม่ตอบโต้ มีนางโลมคนเดียวในซ่องที่คอยมาปกป้องเขา นางโลมคนนี้อายุน้อง รูปร่างบอบบาง ไม่ได้ชวนเสน่หาอะไร แต่น่าแปลกที่เธอเป็นนางโลมชื่อดังที่สุด เรียกแขกและรับแขกได้มากที่สุดเหนือกว่านางโลมทุกคน ผู้ชายหื่นและกลัดมันจำนวนมากมายต่างมุ่งมาที่ซ่องแห่งนี้เพื่อมาใช้บริการของเธอ

ผมอ่านได้แค่นี้แหละครับ แล้วไม่ได้อ่านต่ออีกเพราะไม่มีเวลาว่างอีกแล้ว จากที่ได้อ่านตอนต้นไม่กี่บท รู้สึกว่า โก้วเล้ง คนแต่งนิยายเรื่องนี้บรรยายช่วงที่ อากิก ถูกรังแกโดยไม่ตอบโต้ได้รันทดมาก ช่วงที่นางโลมมาช่วยปกป้องอากิกก็ได้เห็นน้ำใจอันงดงามของเธอ ช่วงที่บรรยาว่าหนุ่มๆกลัดมันมากมายแห่มาใช้บริการของเธอ ก็สะท้อนถึงความวิปริตของคนในสังคม อ่านไปแค่นี้ก็รู้สึกว่า โก้วเล้ง เป็นอัจฉริยะ แค่เปิดเรื่องนิยายไม่กี่บท นิยายสะท้อนอะไรออกมาได้มากมาย

ที่รู้สึกแปลกใหม่กับนิยายเรื่องนี้คือ เราไม่คิดเลยว่า อากิก จะเป็นพระเอก และนางโลม เป็นนางเอกของเรื่องได้ แต่พอมาดูหนัง สองคนนี้เป็นพระเอกนางเอกของเรื่องนี้

ศึกล้างเจ้ายุทธจักร เป็นหนังดังของชอว์บราเดอร์ในยุคประมาณปี พ.ศ. 2520 ที่คอหนังกำลังภายในรอชม พอเข้าฉาย ผมตีตั๋วเข้าชมรอบแรก จำได้ว่าประทับใจหนังเรื่องนี้มาก ขนาดที่ต้องตีตั๋วดูซ้ำในอีก 2 วันถัดมา

เมื่อเร็วๆนี้ พี่ชายกับผมไปเจอหนังเรื่องนี้วางขายในรูป vcd บนสะพานลอยที่วงเวียนใหญ่ ราคา 25 บาท พี่ชายซื้อ ส่วนผมขอยืมมาดู ก่อนดูไม่ได้ตั้งความหวังอะไรมากมาย คิดว่าหนังคงเชยไปแล้วถ้าเทียบกับหนังฮ่องกงฟอร์มใหญ่ยุคนี้ แต่กลับกลายเป็นว่า หนังยังคงยอดเยี่ยม ดูสนุก เรียกว่าหนังยุคนี้ที่ฟอร์มใหญ่กว่า เทคนิคซีจีดีกว่า ทำอะไรหนังเรื่องนี้ไม่ได้เลย

หนังเปิดเรื่องด้วยจอมยุทธนาม อี้จับซา (อี้สิบสาม) ดวลดาบกับจอมยุทธอีกหลายคน อี้สิบสามใช้เพลงดาบเพียง 13 ท่าก็ฆ่าจอมยุทธจำนวนหลายคนดาวดิ้นหมด คู่ดวลคนต่อไป คือจอมยุทธอันดับหนึ่งของแผ่นดิน นาม ซาเสียวเอี้ยว (คุณชายน้อยคนที่สาม) ถ้าเขาพิชิตซาเสียวเอี๊ยได้ เขาจะได้ชื่อว่า เป็นนักดาบอันดับหนึ่งของแผ่นดิน

ไม่ใช่อี้จับซาเท่านั้นที่ต้องการดวลกับซาเสียวเอี้ย มีจอมยุทธนับร้อยนับพันจากทั่วแผ่นดิน ต่างเดินทางมุ่งตรงไปที่บ้านของซาเสียวเอี๊ย และท้าดวล ซาเสียวเอี๊ยดวลกับจอมยุทธทั่วทิศทุกวัน จอมยุทธจำนวนนับไม่ถ้วนต้องดาวดิ้นภายใต้คมกระบี่ของเขา จนซาเสียวเอี๊ยเบื่อหน่าย จึงแกล้งปล่อยข่าวว่าเขาเสียชีวิตแล้ว และหนีออกจากบ้านไป อี้จับซามาขอท้าดวล ซาเสียวเอี๊ยก็ไม่อยู่ซะแล้ว

ในช่วงนั้นเกิดชายพเนจรคนหนึ่งชื่อ อากิก ที่ไม่มีเงิน ไม่มีบ้าน ไม่มีอะไรเลย และกำลังจะอดตาย จึงมาของานทำในซ่องนางโลม เขาได้พบกับโสเภณีจิตใจงามที่คอยปกป้องเขาจากการที่เขาโดนรังแก ช่วงนั้นจอมยุทธทั่วทิศที่ไม่เชื่อว่าซาเสียวเอี้ยจะเสียชีวิตอย่างไม่มีเหตุผล ต่างตามล่าตัวซาเสียวเอี๊ยกันจ้าละหวั่น ไม่นาน ความลับก็แตก ว่า อากิก ก็คือซาเสียวเอี๊ยที่ปลอมตัวมานั่นเอง

หนังดีครับ สนุก เดินเรื่องเร็ว น่าติดตาม ที่เด่นมากๆคือโปรดักชั่น ชอว์บราเดอร์เป็นบริษัทที่ทำหนังด้วยงบประมาณประหยัดมาก หนังของชอว์บราเดอร์ส่วนใหญ่โปรดักชั่นจะไม่สวย แต่หนังเรื่องนี้ผิดคาด โปรดักชั่นสวยมาก ฉากเสื้อผ้า มุมกล้อง การให้แสงสี ทุกอย่างสวย กลมกลืนกันไปหมด หนังสวยทั้งจอ ดูออกว่าเป็นหนังที่มีการคุมโทนสีด้วย ซึ่งปกติหนังของชอว์จะไม่ค่อยมีเรื่องคุมโทนสี สีของหนังออกมามั่วๆ หนังก่อนหน้านี้ของผู้กำกับฉู่เหยียน อย่าง ศึกวังน้ำทิพย์ ฯลฯ คงทำเงินถล่มทลายไปทั่วเอเชีย พอมาถึงหนังเรื่องนี้ ฉู่เหยียน สามารถต่อรองได้มากขึ้น สามารถทำหนังที่ประณีตมากขึ้นได้ ปกติหนังของชอว์จะเป็นหนังที่สร้างอย่างลวกๆ แต่หนัง ซาเสียวเอี๊ย นี้ดูออกเลยว่า งานสร้างประณีตมากๆจนผิดตา

หนังถ่ายทำในสตูดิโอตลอดทั้งเรื่อง ฉากป่าก็สร้างฉากป่าปลอมๆซึ่งไม่แนบเนียนเลย ดูออกว่าเป็นฉาก แต่ความที่เช็ตฉากได้สวย เลยดูกันเพลินๆ ดูๆไปจะรู้สึกว่าเนื้อเรื่องมันแฟนตาซีเต็มที่ ฉู่เหยียนผู้กำกับก็ตีความว่าเรื่องนี้เป็นจินตนาการเหมือนกำลังดูการ์ตูนที่เอาคนมาแสดง เลยเซ็ตทุกอย่างเหมือนกำลังสร้างโลกสมมุติ โลกของจอมยุทธ การดวลดาบเพื่อชิงความเป็นเจ้ายุทธจักร เป็นโลกสมมุติที่ไม่มีอยู่จริงๆ เป็นโลกสมมุติที่สนุกมากๆ

หนังไม่ค่อยเหมือนหนังสือเท่าไหร่ หนังสือเดินเรื่องค่อนข้างช้า แต่พอเป็นหนัง ฉู่เหยียนผู้กำกับเดินเรื่องเร็วมาก ช่วงเปิดเรื่องในหนังสือที่ผมอ่านมาแค่ 2-3 บทพอมาเป็นหนังเดินเรื่องเร็วจี๋ว จังหวะและอารณ์ในหนังสือจะช้าๆ ค่อยๆเป็นค่อยๆไป ข้อดีของการที่หนังเดินเรื่องเร็วคือไม่อืดอาด ไม่น่าเบื่อ แต่อารมณ์ลึกๆอย่างในหนังสือมันหายไปหมดเลย ไม่ใช่หนังไม่ดีนะครับ หนังดีมาก แต่เคยอ่านหนังสือมาแล้ว เลยเห็นข้อเปรียบเทียบว่า หนังสือลึกกว่า

เพื่อนของผมคนหนึ่งเขาบอกว่าเขาอ่านนิยายของโกวเล้งที่นำมาสร้างเป็นหนังมาหลายเรื่อง ถ้าเทียบกับหนังสือแล้ว หนังเอาเรื่องในหนังสือมาสร้างแค่ 10 เปอร์เซ็นต์เท่านั้นเอง เรื่อง ซาเสียวเอี้ย เขาก็อ่านจนจบ เขาก็เลยมาเล่าว่าตรงไหนที่หนังไม่เหมือนหนังสือเลยให้ฟัง

ในหนังสือ อี้จับซา ที่ได้ฉายา อี้สิบสาม ก็เพราะคิดเพลงดาบพิฆาต 13 ท่า เป็นเพลงดาบที่เขาคิดว่าร้ายกาจมาก เขาลองพิสูจน์ความร้ายกาจของเพลงดาบของเขาด้วยการท้าดวลกับจอมยุทธยอดฝีมือทั่วแผ่นดิน ผลการดวลคือ อี้จับซา ใช้เพลงดาบไปแค่ไม่กี่ท่า คู่ต่อสู้ก็ดาวดิ้นเสียแล้ว ตั้งแต่ดวลดาบมา อี้จับซายังไม่เคยใช้เพลงดาบครบทั้งสิบสามท่าเลย

เพื่อนเล่าให้ฟังอีกว่า โก้งเล้ง แต่งนิยายกำลังภายในอีกเรื่องชื่อ ไม่สิบสาม เป็นชื่อของพระเอก ความหมายคือ ไม่มีพ่อ, ไม่มีแม่, ไม่มีพี่, ไม่มีน้อง, ไม่มีญาติ, ไม่มีเพื่อน, ไม่มีเมีย, ไม่มีบ้าน, ไม่มีเงิน ฯลฯ และไม่อันที่สิบสามคือ ไม่มีใครสู้ข้าได้ เนื้อเรื่องพระเอก ไม่สิบสาม เป็นจอมยุทธที่เก่งมาก ไม่มีใครสู้ได้ ตัวนางเอกนั้นมีความแค้นกับพระเอก ต้องการฆ่าเขา แต่ฝีมือนางเอกฆ่าเขาไม่ได้หรอก สุดท้าย พระเอกที่รักนางเอกมาก จึงต้องยืนเฉยๆ ปล่อยให้นางเอกฆ่าเขา เพื่อนไม่ชอบตอนจบ บอกว่าไม่น่าจบแบบนี้ ไม่สนุก แต่ถ้ามองในแง่ของเงื่อนไขที่ตัวคนแต่งผูกขึ้นมา ผูกเรื่องแบบนี้ จบแบบนี้ก็ตอบโจทย์ได้ลงตัว

ในหนังสือ ท้ายสุด ซาเสียวเอี้ย ก็ต้องมาดวลกับ อี้สิบสาม ในหนังกับในหนังสือไม่เหมือนกันเลย ลองดูนะครับว่าในหนังสือแต่งเอาไว้อย่างไง อี้จับซา ดวลดาบแต่ละครั้งไม่เคยใช้เพลงดาบครบ 13 ท่า แต่พอมาดวลกับซาเสียวเอี้ย อี้จับซาใช้เพลงดาบครบ 13 ท่าก็ยังเอาชนะซาเสียวเอี้ยไม่ได้ ซาเสียวเอี้ยคิดว่า เขาคงชนะแล้ว แต่สิ่งที่ซาเสียวเอี้ยยังไม่รู้คือ ก่อนจะมาดวลกับซาเสียวเอี้ย อี้จับซาคิดเพลงดาบท่าที่ 14 ออกมาได้แล้ว อี้จับซาใช้เพลงดาบท่าที่ 14 ซาเสียวเอี้ยรับไม่ได้ พลาดท่า ดาบของอี้จับซากำลังพุ่งเข้าจุดตายของซาเสียวเอี้ย ความที่อี้จับซารักซาเสียวเอี้ยมาก ฆ่าซาเสียวเอี้ยไม่ลง เขาตัดสินใจตวัดดาบกลับมา แต่เพลงดาบท่าที่ 14 เป็นท่าโหดเหี้ยมมาก ใช้ออกไปต้องมีคนตาย ถึงไม่ฆ่าเขา เพลงดาบท่านี้จะมาฆ่าตัวเอง ดาบตวัดเข้าหาจุดตายของอี้จับซา อี้จับซาเสียชีวิต อี้จับซาต้องการรู้แค่ว่า เขากับซาเสียวเอี้ย ใครเหนือกว่ากัน เขารู้แล้ว และซาเสียวเอี้ยก็รู้แล้ว ในเมื่อเขาสมหวังแล้ว เขาจึงไม่ต้องการฆ่าซาเสียวเอี๊ย เพลงดาบท่าที่ 14 ของอี้จับซานั้น ยอดเยี่ยมมาก ยอดเยี่ยมที่สุดไม่เคยมีมาก่อน ถ้าใช้เมื่อไหร่ คู่ต่อสู้ไม่ว่าเก่งมาจากไหนต้องดาวดิ้นทุกคน ไม่มีใครต้านทานได้ ซาเสียวเอี้ยได้เห็นเพลงดาบท่าที่ 14 แล้ว และจำได้แม่น เขารู้ว่า สักวัน ต้องมีจอมยุทธยอดฝีมือมาขอท้าดวล และเขาจะต้องใช้เพลงดาบท่าที่ 14 แน่ๆ ความที่ไม่อยากฆ่าใครอีกแล้ว ซาเสียวเอี้ยตัดสินใจตัดนิ้วโป้งมือขวาของตัวเอง เพื่อที่จะกำดาบไม่ได้ และทำให้เขาไม่สามารถดวลดาบได้อีกต่อไป

เป็นไงครับ หนังสือจบลึกซึ้งไหม ผมชอบหนัง ศึกล้างเจ้ายุทธจักร มาก แต่ที่ไม่ให้ 4 ดวงก็ตอนจบนี่แหละ ฉากดวลดาบระหว่างซาเสียวเอี้ยกับอี้จับซาตอนจบจืดชืดมากๆ เรียกว่าหนังสนุกมาตลอดทั้งเรื่อง มาเซ็งเอาฉากจบนี่เอง แต่ก็เข้าใจครับว่าต้องจบไม่เหมือนหนังสือ จะจบแบบหนังสือทำไม่ได้หรอกครับ ส่วนหนังสือนั้นได้เปรียบตรงที่โกงเล้งสามารถบรรยายอะไรได้พิศดารมากๆ แต่ไอ้ที่บรรยายเป็นตัวหนังสือมันทำเป็นหนังไม่ได้เลย เป็นเรื่องของความได้เปรียบทางภาษาจริงๆ หนังจบแบบเรียบๆ แต่ก็ใช้ได้ เพียงคนดูรู้สึกว่าตอนจบมันจืดไปหน่อย

ศึกล้างเจ้ายุทธจักร เหมาะสำหรับคนดูที่อายุ 50 ปีขึ้นไป ไม่แนะนำสำหรับคนที่อายุน้อยกว่านี้ ยิ่งถ้าเคยดูหนังเรื่องสมัยออกฉายครั้งแรกแล้ว ซื้อมาดูเถอะครับ ไม่ผิดหวัง ดูแล้วรำลึกถึงบรรยากาศความหลังสมัยหนุ่มๆได้ดีทีเดียว

หยงฮ้ง แซ่เตียว
วันเสาร์ที่ 20 พฤศจิกายน พ.ศ. 2553

วันพฤหัสบดีที่ 18 พฤศจิกายน พ.ศ. 2553

บทความ


 
บทความ 7
เชิญโพสท์ข้อความ รูปภาพ วิดีโอคลิป

บล็อกของเราเปิดตัวเต็มที่แล้วนะครับ เชิญโพสท์ข้อความในบล็อกของเรา จะเป็นเรื่องอะไรก็ได้ บทวิจารณ์หนัง หนังในดวงใจ ถ้ารู้สึกว่าตัวเองไม่ได้มีความรู้เรื่องหนังมากพอที่จะเขียนบทวิจารณ์ เอาแค่ว่า ดูหนังเรื่องอะไรมา แล้วรู้สึกอย่างไร ชอบไม่ชอบ หนังดีไม่ดี แค่นี้ก็เขียนเข้ามาคุยกันได้แล้ว ข้อความที่จะส่งเข้ามาไม่ได้จำกัดเฉพาะเรื่องหนังนะครับ เรารับทุกเรื่อง จะหาเพื่อน โฆษณาย่อยฟรี ขายของ รับสมัครงาน หางาน ฯลฯ บริษัทหนังต้องการลงข่าวแจกฟรี ประชาสัมพันธ์ฟรี เชิญได้ (หรือจะซื้อพื้นที่โฆษณาสินค้าเป็นกิจลักษณะเลยก็ได้) ลงบทความอะไรก็ได้ครับ ไดอารี่ วันๆทำอะไรบ้าง ขออย่างเดียว อย่าลงบทความที่ส่อไปทางผิดกฎหมาย เดี๋ยวบล็อคของเราจะโดนปิดเอา จะโพสต์รูปภาพ หาเพื่อน คุย แจกอีเมล โพสต์วิดีโอคลิป หนังสั้น เชิญได้เต็มที่ โพสท์กันเข้ามามากๆนะครับ บล็อกของเราจะได้คึกคัก ใครทำเว็บไซ้ด์ต้องการจะแลกลิ้งก์กับเราก็ยินดี สังคมของเราจะได้กว้างขึ้น

หยงฮ้ง แซ่เตียว
7 พ.ย. 2553

บทความ 8
มังกรหยก ภาค 1, ภาค 2 The Brave Archer
ระดับ 3 ดาว น่าดู
มังกรหยกฉบับดีที่สุดเท่าเคยดูมา

สมัยเมื่อประมาณ 30 ปีที่แล้ว น่าจะประมาณ พ.ศ. 2520 ช่วงนั้นในวงการหนังจีน หนังแนวกำลังภายในซบเซาถึงขีดสุด อาจจะเรียกว่าหนังกำลังภายในตายไปจากตลาดแล้ว หนังประเภทหนังรักของไต้หวันกลับมาแรงมากๆ สร้างต่อเนื่องให้ดูกันตลอดทั้งปี แต่ละเรื่องทำเงินเป็นกอบเป็นกำจนนายทุนยิ้ม ทางฝั่งบริษัทชอว์บราเดอร์ที่ไม่ถนัดในการทำหนังรักเอาเสียเลย เรียกว่าบุคลากรที่เก่งในแนวนี้ไม่มีนั่งอยู่ในบริษัทเลย ทั้งคนเขียนบท ผู้กำกับ รวมถึงตัวนักแสดง ว่ากันตามตรงแล้ว ชอว์เติบโตมากับหนังกำลังภายใน หนังแอ็คชั่น รองลงมาก็สร้างหนังแนวดราม่า ซึ่งก็มีหนังดราม่าดีๆออกมาหลายเรื่อง แต่หนังรักนี่ เรียกว่าชอว์สร้างไม่เป็นเอาเลย อาจจะเคยมีออกมาบ้างเรื่องสองเรื่อง ก็คงจะดูประดักประเดิกกันเต็มที หนังแอ็คชั่นดังๆในช่วงนั้นเป็นหนังหมัดมวย หรือที่ฝรั่งเรียกว่า กังฟู หนังประเภทวัดเส้าหลินเริ่มทยอยสร้างกันออกมา ประวัติพระเส้าหลินดังๆ ประวัติศิษย์เส้าหลินที่เป็นคาราวาสดังๆก็ถูกทยอยสร้างกันออกมา เป็นหนังที่ครองตลาดในช่วงนั้น แต่ละเรื่องเป็นหนังดังที่ยังมี DVD ออกมาวางขายกันจนถึงทุกวันนี้ จนมีผู้กำกับหน้าใหม่ นามฉู่เหยียน นำนิยายกำลังภายในที่เขียนโดย โก้วเล้ง เรื่อง กระบี่ ผีเสื้อ ดาวตก มาทำเป็นหนังกำลังภายในชื่อเรื่อง ศึกชุมนุมเจ้ายุทธจักร เรียกว่าเป็นการฉีกตลาดครั้งสำคัญกันเลย เพราะหนังแนวนี้ไม่มีใครเขาทำกันแล้ว เป็นหนังทุนต่ำ เหมือนทำออกมาทดลองตลาด ภาพทุกภาพที่ออกมา เรียกความทรงจำของคอหนังกำลังภายในออกมาได้หมด เรียกว่าผู้กำกับคนนี้แตกฉานเรื่องหนังกำลังภายในจริงๆ ฉาก เสื้อผ้า คิวบู๊ ได้บรรยากาศหนังกำลังภายในเก่าๆที่เคยดูกันมาไม่มีผิดเพื้ยน ความที่เป็นแค่หนังทดลองตลาดทุนต่ำ คุณภาพของหนังเลยออกมาแค่ 2 ดาว คือพอดูได้ แต่หนังก็ทำเงินเป็นกอบเป็นกำ ฉู่เหยียน นำนิยายดังๆของโกวเล้ง ทยอยสร้างตามมาอีกหลายเรื่อง คราวนี้ทุกเรื่องโกยเงินเป็นบ้าเป็นหลัง ทุกเรื่องกลายเป็นหนังดังประจำปี แน่นอนว่าบริษัทหนังอื่นๆก็ทยอยทำหนังแนวนี้ออกมาโกยเงินคนดูหนังเข้ากระเป๋าตัวเองเหมือนกัน หนังกำลังภายในที่ตายไปแล้ว กลับฟื้นคืนชีพมาคึกคักอย่างที่ไม่มีใครคาดคิด

จางเชอะ ผู้กำกับที่เคยสร้างหนังกำลังภายในดังๆในอดีตหลายๆเรื่อง จึงกลับมาทำหนังกำลังภายอีกครั้ง ด้วยหนังชุด มังกรหยก ผลงานของ กิมย้ง นิยายกำลังภายในที่น่าจะเรียกได้ว่ายอดเยี่ยมที่สุด ดีที่สุดเท่าที่เคยมีคนเขียนกันขึ้นมา ช่วงนั้นหนังประเภทโก้วเล้ง ฉู่เหยียน ครองตลาดหนังกำลังภายในไปร้อยเปอร์เซ็นต์ เปิดหนังสือหนังจีนก็จะมีแต่ข่าวหนังใหม่ของโก้วเล้ง ฉู่เหยียน ที่กำลังถ่ายทำกันอยู่ พี่ชายของผมบ่นว่าน่าเบื่อ เปิดหนังสือหนังจีนกี่เล่มๆก็มีแต่หนังโก้วเล้งฉู่เหยียนอยู่นั่นแหละ ในความรู้สึกของผม หนังแนวโก้วเล้งฉู่เหยียนนั้นดูทันสมัยมากๆ ไม่ว่าจะเป็นเสื้อผ้า ทรงผม ฉาก แต่พอมาดูภาพประชาสัมพันธ์หนังเรื่อง มังกรหยกของ จากเชอะ ซึ่งกำลังถ่ายทำกันในช่วงนั้น เห็นภาพถ่ายแล้วผมได้แต่ งุนงง ว่าหนังอะไร ทำไมมันดูเชยอย่างนี้ เสื้อผ้า ฉาก บุคลิกตัวละครมันดูเชยไปหมด ไม่น่าดู ฟอร์มของหนังเหมือนหนังกำลังภายในโบราณยุคหนังขาว-ดำโน่นเลย คือไม่เข้าใจว่า ถ้าฉู่เหยียนทำฟอร์มหนังให้ดูทันสมัยกันขนาดนี้แล้ว ทำไมจางเชอะถึงทำฟอร์มหนังตัวเองให้ดูเชยไม่น่าดูขนาดนี้ ตอนที่หนังเข้าฉายผมก็ตีตั๋วเข้าไปดู ตัวผมเองไม่ใช่คอนิยายกำลังภายใน นิยายเรื่องมังกรหยกก็ไม่เคยอ่าน เรียกว่าดูหนังเรื่องนี้โดยไม่มีพื้นมาก่อนเลย ไม่รู้เรื่องอะไรเลย เริ่มจากศูนย์จริงๆ พอดูหนังเข้าจริงๆก็ผิดหวัง คือไม่สนุกกับหนังเรื่องนี้เลย

หลังจากนั้นก็มีหนัง มังกรหยก ภาค 2 ออกมา คราวนี้หนังสนุก น่าประทับใจ

เมื่อปลายเดือนตุลาคม 2553 ผมกับพี่ชายเดินไปแถววงเวียนใหญ่ ตอนเดินข้ามสะพานลอย พี่ชายเห็นพ่อค้าเอาวีซีดีหนังกำลังในของชอว์บราเดอร์มาวางขายแบกะดินเรื่องละ 25 บาท พี่ชายซื้อมา 3 เรื่อง มีเรื่อง มังกรหยก ภาค 1 ภาค 2 ด้วย ผมขอยืมพี่ชายมาดู และทั้งหมดคือที่มาของบทความชิ้นนี้

ผมดู มังกรหยก ภาค 1 แบบไม่ได้คาดหวังว่าหนังจะสนุกอะไร เพราะเคยดูเมื่อประมาณ 30 ปีที่แล้ว และไม่ชอบ ก็ดูไปอย่างนั้นๆ ตอนหนังเริ่มเรื่อง ก็เริ่มเห็นความเชยของหนัง เห็นเลยว่าหนังเรื่องนี้ทุนต่ำมากๆ ฉากเล็กๆ สร้างหยาบๆ ส่วนใหญ่ก็ถ่ายทำกันในโรงถ่าย ทุกอย่างถ้ามาเทียบกับหนังหนังฮ่องกงกันยุคนี้เรียกว่าต่างกันกับฟ้ากับเหว หนังฮ่องกงยุคนี้ลงทุนมากกว่าหนังยุคมักกรหยกเป็นร้อยเท่าน่าจะได้ ฉาก เสื้อผ้า การถ่ายทำของหนังยุคใหม่ดูใหญ่โตสวยงาม หาที่ติดแทบไม่ได้ พอมาดูหนังทุนต่ำอย่างมังกรหยกที่ดูกระจอกมากๆ ช่วงแรกต้องทำใจปรับตัวอยู่นาน ดูไปได้ประมาณครึ่งเรื่องจนปรับตัวได้กับทั้งความกระจอกและความเชยของหนัง คราวนี้เริ่มสนุกแล้วครับ ยิ่งเคยดูมาแล้วทั้งฉบับหนังโรง หนังทีวี รู้จักเนื้อเรื่อง รู้จักตัวละครหลักๆมาแล้ว คราวนี้เลยสนุกว่าตอนที่ดูโดยไม่รู้เรื่องอะไรเลย

สมัยดูมังกรหยกเมื่อ 30 ปีที่แล้ว ผมดูไปเบื่อไป แต่พอกลับมาดูตอนนี้ น่าแปลก ที่ยิ่งดูยิ่งสนุกมากขึ้นเรื่อยๆ พอดูภาค 1 จบ ก็อยากดูภาค 2 ต่อทันที เรียกว่าผมติดหนังเรื่องงอมแงมไปเลย

ภาค 1 เปิดเรื่องที่กำเนิด ก๊วยเจ๋ง เปิดตัว อึ้งย้ง ไปจบที่ ก๊วยเจ๋งต้องประลองยุทธกับ อาวเอี๊ยงเคี้ยง ลูกชายของเฒ่าสารพัดพิษ อาวเอี๊ยงฮง ใครชนะได้แต่งงานกับอึ้งย้ง

ฟังพล็อตเรื่องแล้ว มันเชยดีมั้ยครับ เนื่อเรื่องเป็นอย่างนี้จริงๆ แต่ก็แปลกที่เนื้อเรื่อง ตัวละคร มันเชยขนาดนี้ แต่ตัวหนังจริงๆกลับสนุกมาก ยิ่งดู ความสนุกยิ่งเพิ่มมากขึ้นอย่างนึกไม่ถึง

ตอนดูหนังเรื่องนี้ครั้งแรกเมื่อ 30 ปีที่แล้ว ผมรู้สึกเฉยๆกับ ฟูเซิง ที่รับบทก๊วยเจ๋ง แต่พอมาดูยุคนี้ กลับรู้สึกว่า ฟู่เซิง เหมาะกับบทก๊วยเจ๋งที่สุดเท่าที่เคยดูมา มีทั้งความหล่อ เท่ห์ ถึงฉากแอ๊คชั่นก็เล่นได้ดี รำมวยได้สวย ยิ่งถ้าเทียบกับนักแสดงทีวีที่รับบทก๊วยเจ็งคนอื่นๆแล้ว ฟู่เซิงกินขาดในทุกด้าน เป็นก๊วยเจ๋งที่สมบูรณ์ หาที่ติไม่ได้

ตอนทำหนังเรื่องนี้ ดาราสาวในสังกัดของชอว์บราเดอร์ไม่มีใครที่เหมาะกับบทอึ้งย้งเลยสักคน ผู้กำกับเลยต้องติดต่อนักแสดงนอกสังกัด คือ เถียนหนิ่ว นักแสดงสาวเล่นหนังแนวรักๆของใต้หวัน (ถ้าข้อมูลไม่ผิด ปัจจุบันเป็นภารยาของฉีเส้าเฉียน) มารับบทอึ้งย้ง สมัยที่ผมดูหนังเรื่องนี้ครั้งแรกเมื่อ 30 ปีที่แล้ว ก็รู้สึกเฉยๆกับการแสดงของเธอ แต่พอมาดูตอนนี้ กลับรู้สึกว่า เธอเป็น อึ้งย้งได้ดีที่สุด ยิ่งถ้าไปเปรียบเทียบกับนักแสดงสาวที่รับบทอึ้งย้งในหนังทีวีเวอร์ชั่นอื่นๆ เรียกว่าเธอกินขาดทุกคนหมด ไม่มีใครเทียบเธอติดเลย เธอเป็นอึ้งย้งทั้งตัวทั้งบุคลิกทั้งวิญญาณ เป็นอึ้งย้งที่สมบูรณ์หาที่ติไม่ได้ บุคลิกของอึ้งย้งคือร้าย แก่นเซี้ยวเปี๊ยวซ่า แถมมีความน่ารักในตัวด้วย เธอมีทุกอย่างที่กล่าวมาในตัวเองครบหมดอย่างที่นึกไม่ถึง ในขณะที่ดูอึ้งย้งฉบับหนังทีวีหลายๆเวอร์ชั่น มันไม่ได้ครบอย่างนี้ เต็มที่ได้แค่อย่างหรือสองอย่าง ที่แย่ยิ่งกว่านั้น บางคนไม่ได้ซักอย่างเลย คือเราดูแล้วเราไม่เชื่อเลยว่าเธอเป็นอึ้งย้ง

บทเจ้าเกาะดอกท้อ อึ้งเอี๊ยะซือ พ่อของอึ้งย้ง นำแสดงโดย กู้กวนจง สมัยที่ดูเมื่อ 30 ปีก่อน ไม่ชอบ เพราะมองออกว่า เอาคนหนุ่มมาแต่งหน้าเป็นคนแก่แล้วแต่งได้ไม่เนียน แต่พอมาดูเทียบกับหนังทีวีหลายๆฉบับ กลับรู้สึกว่า กู้กวนจง รับบทอึ้งเยี๊ยซือได้ดีที่สุด ออกมาแต่ละฉากนี่ เรียกว่าแย่งความเด่นใส่ตัวเองหมดเลย

บทเฒ่าสารพัดพิษ อาวเอี้ยงฮง รับบทโดย หวังหลงเหวย ก็เล่นแข็งๆไม่โดดเด่นอะไร บทเฒ่าทารก จิวแปะทง แสดงโดย กั๊วจุย เล่นได้เด่นกว่าฉบับทีวีเยอะ แต่นักแสดงรุ่นใหญ่ที่ผมรู้สึกว่าเล่นได้เด่นมากๆตั้งแต่สมัยดูเมื่อ 30 ปีที่แล้วคือ กุ๊ฟง ในบท เฒ่าขอทาน เทวดา 9 นิ้ว อั้งชิกกง กุ๊ฟงเล่นได้เด่นตั้งแต่ฉากเปิดตัวกวักมือขอไก่ย่างจากก๊วยเจ๋งและอึ้งย้ง และเล่นได้เด่นตลอดทั้งเรื่อง ฉากสอนวิทยุทธให้กับก๊วยเจ๋ง เราดูแล้วเชื่อว่า อั้งชิกกง เก่งจริงๆ ดูฉบับหนังทีวีเราไม่เชื่อเท่าไหร่

มาถึงภาค 2 ตอนนั้นชอว์เซ็นสัญญารับนักแสดงสาวคนหนึ่งเข้าสังกัด จำไม่ได้ว่าชื่ออะไร จำได้แต่ว่านักแสดงสาวคนนี้สมัยเด็กๆก็เคยเซ็นสัญญาเป็นนักแสดงของชอว์มาแล้ว ได้เล่นหนังมาบ้างจนหมดสัญญา แล้วไม่ได้เซ็นสัญญาต่อ พอโตเป็นสาว จึงมาเซ็นสัญญาอีก ทางผู้สร้างเห็นว่ารูปร่างหน้าตาของนักแสดงคนนี้พอจะเล่นบทอึ้งย้งได้ เลยเปลี่ยนตัว เอานักแสดงคนนี้มารับบทอึ้งย้งแทนเถียนหนิ่ว

หนังภาค 2  พอเห็นหน้าอึ้งย้ง คนดูรู้สึกขัดตาทันที เถียนหนิ่วเล่นบทอึ้งย้งไว้ยอดเยี่ยมอย่างหาที่ติไม่ได้ไปแล้ว นางเอกใหม่คนนี้ว่าไปก็สวยดี แต่รูปร่างหน้าตาดูแทบจะไปกันไม่ได้กับบทอึ้งย้งเลย อึ้งย้งภาค 2 นี่ลุคเปลี่ยนไปหมดตั้งแต่หัวจรดเท้า เถียนหนิ่วหน้าจีน แต่นักแสดงใหม่หน้าออกลูกครี่งฝรั่ง แค่หน้าก็ไม่เหมาะกับบทอึ้งย้งแล้ว เถียนหนิ่วรูปร่างจะอวบ แต่นักแสดงใหม่รูปร่างผอม มองในแง่บวกว่าเป็นหุ่นนางแบบก็ได้ แต่เคยเห็นอึ้งย้งอวบมาแล้วในภาคแรก ภาค 2 ดันมาผอมเพรียวนี่ดูแล้วขัดตาอย่างไรพิกล เถียนหนิ่ว เล่นบทอึ้งย้งด้วยบุคลิก แก่นเซี๊ยวเปรี้ยวซ่าน่ารัก นักแสดงใหม่คนนี้ ไม่มีบุคคลิกที่ว่าเลยซักอย่างเดียว บุคลิกของเธอเป็นคนที่นิ่ง เฉยๆ เต็มที่ก็ยิ้ม เท่านั้นเอง เรียกว่ากลายเป็นคนละคนกันไปเลย คนดูต้องดูจนหนังใกล้จะจบนั่นแหละ ถึงจะยอมรับได้ว่าเธอเป็นอึ้งย้ง

มังกรหยกภาค 2 เดินเรื่องต่อจากภาคแรก ต้นฉบับเป็นนิยายที่ยาวมาก หนังเปิดเรื่องโดยมีเสียงคนบรรยาย และตัดภาพเล่าเรื่องอย่างรวดเร็ว เพื่อให้เรื่องเดินไปข้างหน้า เป็นการเล่าเรื่องที่ดูลวก ขัดตา แต่ก็ต้องทำ คืออะไรที่มันไม่สำคัญก็เล่าข้ามๆไปซะ ขืนเล่าเรื่องละเอียดแบบในหนังสือ ตัวหนังคงต้องยาวหลายสิบชั่วโมงแบบหนังทีวี ซึ่งในแง่ของการทำหนังโรงจะทำแบบนั้นไม่ได้ มาถึงภาค 2 หนังเดินเรื่องกระชับขึ้น คิวบู๊สวยขึ้น ดุเดือดขึ้น เหมือนกับผู้กำกับได้ทำภาคแรกมาแล้ว จึงเริ่มมีความชำนาญกับหนังเรื่องนี้ หนังภาค 2 ดูดีขึ้นผิดหูผิดตา และอาจจะเป็นเพราะได้ทุนสร้างมากขึ้นด้วย หนังดูแน่นขึ้นในทุกๆด้าน จุดเด่นที่สุดในภาค 2 คือคิวบู๊ ดูดี ดูดุเดือดทุกคิว ในขณะที่คิวบู๊ภาคแรกดูเนือยๆ หนังจับความตั้งแต่ก๊วยเจ๋งถูกขับออกจากเกาะดอกท้อ อึ้งย้งนั่งเรือออกมาตาม จึงถูกเฒ่าสารพัดพิษ อาวเอี้ยวฮง จับตัวไว้ และบังคับให้ก๊วยเจ๋งเขียนคัมภีร์เก้าอิมมาแลกตัว ไปจบที่ฉากชุมนุมพรรคกระยาจก

มังกรหยกภาค 1 และภาค 2 นี้ กำกับการแสดงโดยจางเชอะ ตอนดูหนังเรื่องนี้สมัยเมื่อ 30 ทีแล้วภาคแรก ไม่รู้สึกว่าผู้กำกับมีฝีมืออะไร ทำไปแกนๆ จนพอตอนหลังมีการเอานิยายเรื่องนี้มาทำเป็นหนังทีวีหลายเวอร์ชั่น เอาหนังทีวีไปเปรียบเทียบกับฉบับหนังโรงของจางเชอะ เลยรู้สึกว่า หนังฉบับของจางเชอะดีที่สุด อาจจะเป็นเพราะว่าหนังลงทุนมากกว่า เรื่องของฉาก เสื้อผ้า การถ่ายทำเลยออกมาดูดีกว่า และที่หนังโรงเหนือกว่าหนังทีวีแน่ๆ คือฉากบู๊ ดูลงทุนกว่า คิวบู๊ดูสวยกว่าหนังทีวีมาก มังกรหยกไม่ว่าฉบับทีวีหรือหนังโรง เนื้อเรื่องก็ใกล้เคียงกันละครับ จะต่างกันที่การตีความของผู้กำกับแต่ละคนว่าจะตีความหนังออกมาอย่างไร สำหรับจางเชอะ มีฟอร์มหนังของตัวเองชัดเจนมานานแล้ว ไม่ว่าจะเป็นมุมกล้อง ฉาก คิวบู๊ บุคคลิกตัวละครที่เน้นความเท่ห์ พอจางเชอะเอาฟอร์ทั้งหมดมาใส่เรื่องมังกรหยก ก็ทำให้มังกรหยกฉบับจางเชอะเป็นมังกรหยกที่น่าดู ดูดีมากๆ ชนิดที่มังกรหยกฉบับทีวีหลายฉบับที่สร้างตามๆกันมา ทำอย่างไงๆก็สู้ฉบับจางเชอะไม่ได้ โดยส่วนตัวผมจึงขอสรุปว่า มังกรหยก ฉบับจางเชอะ เป็นมังกรหยกที่ดีที่สุดเท่าที่ผมเคยดูมา

ไอเดียในหนังจางเชอะหลายๆอย่างดูเข้าท่า เริ่มตั้งแต่การออกแบบเสื้อผ้า คือถ้าเทียบกับเสื้อผ้าในหนังฮ่องกงยุคปัจจุบัน เสื้อผ้าในหนังมังกรหยกกระจอกมากๆ แต่ดูไปเรื่อยๆจะรู้สึกว่าคนออกแบบเสื้อผ้านี่เก่ง เสื้อผ้าทุกตัวสวย เหมาะกับบทตัวแสดง อย่างบทเอี้ยคังซึ่งเป็นอ๋อง จะแต่งตัวหรูทุกฉาก มีมงกุฎสวมหัว ก็เหมาะบทอ๋องดี เสื้อผ้าก๊วยเจ๋งกับอึ้งย้งดูเรียบๆ แต่ก็เหมาะกับเรื่อง เพราะสองคนนี้ผจญภัยไปทุกสถานที่ ก็ไม่รู้จะแต่งตัวให้มันหรูไปทำไม แถมต้องมีฉากบู๊เป็นระยะๆ เสื้อผ้าของพระเอกนางเอกจึงต้องทะมัดทะแมง และพร้อมลุยในทุกสถานการ การวางมุมกล้อง การตัดต่อ บุคลิกตัวละครที่มักจะยืนตรง วางมาดเท่ห์ ทำให้ฟอร์มของหนังดูเด่นมากๆ ซึ่งทุกอย่างที่บอก พอมาดูฉบับหนังทีวี ไม่มีฟอร์มพวกนี้เลย คือผู้กำกับหนังทีวีแต่ละเวอร์ชั่นก็ทำหนังตามฟอร์มของตัวเองไป ก็ดูสนุกตามแบบฉบับของตัวเองละครับ แต่ถ้าเทียบกับจางเชอะ หนังจางเชอะดูเด่นกว่าอย่างเห็นได้ชัด

มังกรหยกภาพ 1 ภาค 2 ที่ผมแนะนำในบทความชิ้นนี้ ไม่เหมาะกับวัยรุ่นอายุ 15 ถึง 16 ปีที่คุ้นเคยกับหนังฮ่องกงยุคปัจจุบันแต่ประการใด วัยรุ่นดูหนังเรื่องได้ไม่เกิน 5 นาทีคงเลิกดู เพราะทุกอย่างในหนังมันเชยไปหมด กระจอกไปหมด วิวัฒนาการ ทุนสร้าง เทคนิคการทำหนังฮ่องกงในยุคนี้ ไปไกลกว่าเมื่อ 30 ปีที่แล้วมาก อย่าไปหาซื้อมาดูเลยครับ เสียดายตังค์เปล่าๆ มังกรหยกทั้งสองภาคนี้เหมาะกับคนอ่านที่มีอายุพอๆกับผม คืออายุประมาณ 50 ปีขึ้นไป ยิ่งถ้าคุณเคยดูหนังเรื่องนี้เมื่อ 30 ปีที่แล้ว และชอบหนังเรื่องนี้เป็นทุนเดิมด้วยแล้ว ผมว่าน่าจะซื้อเก็บไว้เลยนะครับ ว่างๆไม่มีอะไรทำเอามานั่งดูก็เพลินดี และอย่างที่ผมบอก หนังที่สร้างด้วยฟอร์มเชยๆแบบนี้ ยุคนี้ไม่มีใครเขาสร้างกันอีกแล้ว ดูๆแล้วคุณจะรู้สึกเหมือนผมว่า ถึงแม้ทุกอย่างในหนังมันจะเชย แต่ก็สนุก

ดูๆไปความสนุกของมังกรหยกก็ต้องยกความดีทั้งหมดให้กับ กิมย้ง คนแต่งเรื่อง เนื้อเรื่องเป็นจุดเด่นที่สุด โครงเรื่องแปลกประหลาด ตัวละครแต่ละตัวมีพฤติกรรมประหลาดๆทั้งนั้น ทุกอย่างดูเป็นเรื่องแต่ง คือคงไม่มีเหคุการจริงๆเกิดขึ้นอย่างในหนังหรอก เรียกว่าหลายๆอย่างในหนังมันแปลกหลุดโลก ส่วนหนึ่งที่ทำให้นิยายเรื่องนี้ดังมากๆอาจจะมาจากการวางโครงเรื่องทื่แปลกใหม่ไม่ซ้ำใคร นิยายกำลังภายในทั่วๆไป ตัวพระเอกจะเก่ง นางเอกไม่เก่งเลย แต่เรื่องนี้ ก๊วยเจ๋งไม่เก่งเลย ขนาดตอนต้นเรื่อง 7 ประหลาดแดนใต้รับก๊วยเจ๋งเป็นศิษย์ และถ่ายทอดวิทยายุทธให้ ก๊วยเจ๋งก็ฝึกผิดๆถูกๆอยู่นั่นแหละ ไม่ก้าวหน้าเสียที ก๊วยเจ๋งนอกจากจะไม่เก่งแล้วแถมยังโง่ทึ่มอีก พอแต่งเรื่องแบบนี้ คนแต่งจะลำบากมาก คือเริ่มต้นก็สร้างโจทย์ที่ยากมากๆขึ้นมาแล้ว แล้วจะแก้ปัญหาที่ตัวเองผูกขึ้นมาได้อย่างไร ซึ่งกิมย้งก็ตอบโจทย์ของตัวเองออกมาได้อย่างยอดเยี่ยม ทำให้นิยาย มังกรหยก ทั้งสนุก และโด่งดังมาจนถึงทุกวันนี้

ประเด็นหลักที่กิมย้งเอามาใช้ในมังกรหยกตลอดเรื่อง คือเอาจุดอ่อนของมนุษย์มาเล่น หรือพูดง่ายๆก็คือ เอาคนที่นิสัยเสียๆ สารพัดรูปแบบมาเป็นต้นแบบตัวละครในหนัง เริ่มจากอึ้งย้งเป็นเด็กมีปัญหา หนีออกจากบ้าน มันเหมือนเอาชีวิตคนจริงๆที่มีอยู่ในสังคมมาใส่ในฉากนิยายกำลังภายใน ตัวละครอื่นๆที่เหลือก็ร้ายๆทั้งนั้น ความเก่งของกิมย้งคือวางเอาไว้ก่อนเลยว่าใครจะร้ายได้แค่ไหน ใครจะเก่งกว่าใคร พอถึงฉากบู๊ จะได้กำหนดกันไว้ก่อนเลยว่า ใครจะชนะ กิมย้งใช้ประวัติศาสตร์เป็นฉากหลัง ทำให้เรื่องแน่นขึ้น แต่ตัวนิยายก็ออกมาใรรูปแบบแฟนตาซีเต็มที่ ตอนดูหนังเรื่องนี้ให้คิดว่าเรากำลังดูหนังการ์ตูนที่เอาคนมาแสดง จะได้สนุก คืออย่าคิดว่าเรากำลังดูสารคดี ถ้าคิดแบบนี้ ทุกอย่างในหนังมันไม่มีอะไรที่เป็นจริงขึ้นมาได้เลย ทุกอย่างในหนังมันโม้หลุดโลก หนังเต็มไปด้วยตัวละครที่ร้ายกาจ ละโมภ เห็นแก่ตัว โหดเหี้ยม พร้อมที่จะทำร้ายกันและกันในทุกๆเรื่อง นิยายเรื่องหนึ่งถ้ามีแต่ตัวละครแบบนี้มันจะมีคุณค่าอะไร คุณค่าของนิยายเรื่องนี้อยู่ที่ตัวละครก๊วยเจ๋ง ก๊วยเจ๋งแม้จะโง่และทึ่ม แต่เป็นคนดี จิตใจดี ฉากที่แสดงจิตใจดีของก๊วยเจ๋งฉากแรกคือฉากเลี้ยงข้าวอึ้งย้ง ทำให้อึ้งย้งประทับใจก๊วยเจ๋งตั้งแต่แรกพบ หนังเดินเรื่องต่อไปเรื่อยๆเราจะเห็นว่าก๊วยเจ๋งเป็นคนจิตใจดีตลอด ถ้าจะสู้ก็สู้เพื่อความถูกต้อง ผิดกับตัวผู้ร้ายหลายๆตัว ที่ฝีมืออาจจะเก่งกว่าก๊วยเจ๋ง แต่เอาความเก่งไปใช้ในทางที่ผิด กอบโกยประโยชน์ใส่ตัว เคยฟังนักจิตวิทยาพูดว่า ขอให้เราคิดแต่สิ่งที่ดี ทำแต่สิ่งที่ดี สองสิ่งนี้จะดึงดูดสิ่งดีๆเข้ามาในชีวิตเรา ในเรื่องมังกรหยก อาจจะเขียนขึ้นมาโดยแนวคิดนี้ ก๊วยเจ๋งเป็นคนที่คิดแต่สิ่งที่ดี ทำแต่สิ่งที่ดี ถึงแม้ตัวก๊วยเจ๋งจะโง่ทึ่ม ไม่มีวิทยายุทธอะไรเลยในตอนเริ่มแรก แต่พอหนังเดินเรื่องต่อๆมา ก็เริ่มได้ดื่มเลือดงูที่เลี้ยงด้วยสมุนไพร ทำให้กำลังภายในเพิ่มขึ้นอย่างมหาศาล ได้ฝึกวิชาเพลงหมัดมังกร 18 ท่ากับอั้งชิกกง ได้ท่องตำราเก้าอิม และสองวิชานี้ช่วยพัฒนาวิทยายุทธของก๊วยเจ๋งให้อยู่ในระดับที่พอจะประมือกับผู้ร้ายคนสำคัญๆได้ ในมังกรหยกมีเหตุการณ์เกิดขึ้นมากมาย แต่สิ่งที่กิมย้งเน้นตลอดเรื่องคือ อะไรถูกอะไรผิด อะไรควรทำ อะไรไม่ควรทำ อะไรควรได้รับการสรรเสริญ อะไรควรประนาม

แม้ในเรื่องจะมีตัวละครร้ายๆเต็มไปหมดทั้งเรื่อง แต่สิ่งที่สำคัญที่สุดที่กิมย้งเน้นตลอดทั้งเรื่องก็คือ เกิดมาเป็นคนแล้ว สิ่งที่สำคัญที่สุดคือ ต้องมีคุณธรรม และนี่กระมัง ที่ทำให้นิยายเรื่อง มังกรหยก ยังเป็นอมตะมาจนถึงทุกวันนี้

ดูหนังเรื่องนี้แล้ว คิดแต่เรื่องดีๆ ทำแต่เรื่องดีๆกันเถอะครับ สิ่งดีๆจะได้เข้ามาในชีวิตคุณ

หยงฮ้ง แซ่เตียว
7 พ.ย. 2553

บทความ 9
สถานรับเลี้ยงผี The Orphanage
ระดับ 3 ดาว น่าดู
เล่าเรื่องแบบพลิกกลับ

ผมเป็นแฟนประจำรายการวิทยุเกี่ยวกับหนังคืนวันอาทิตย์ตอน 4 ทุ่มถึงเที่ยงคืนรายการหนึ่ง คืนหนึ่งนักวิจารณ์ประจำรายการแนะนำหนังเรื่อง The Orphanage ว่าเป็นหนังระทึกขวัญที่น่าดูมาก ต่อมาหนังเรื่องนี้เข้าฉายที่ลิโด้ เมื่อไม่นานมานี้ ผมเห็นหนังเรื่องนี้วางขายที่ร้าน ซึทาย่า พ้อยโตะ เลยซื้อมาดู

ก็สมคำร่ำลือครับ หนังน่ากลัวตื่นเต้นมาก หนังเขย่าขวัญประเภทผีๆนั้นเมืองไทยสร้างกันปีละหลายเรื่อง เห็นว่าเป็นหนังแนวที่ฮิตมากๆ ตลาดต้องการ อย่างที่เขาบอกว่า สูตรหนังทำเงินของไทยคือ ผี ตลก กะเทย หนังผีสร้างออกมาเยอะแยะจนจำไม่ไหว แต่แปลก ที่หนังแนวนี้ก็ไม่เห็นทำเงินทำทองอะไร แต่ก็ยังสร้างกันอยู่ได้ ไม่แน่ ตอนฉายโรงถึงไม่ได้ร้อยล้าน แต่ตอนปล่อยเป็นวิซีดีตามร้านเช่า อาจจะได้เงินเป็นกอบเป็นกำก็ได้ เห็นว่าหนังไทยเรื่อง เดอะกิ๊ก ก็เป็นแบบนี้ นายทุนถึงให้เงินทำภาค 2 ภาค 3 ตามออกมา หนังเรื่องออสตินเพาเวอร์ภาคแรกก็เหมือนกัน ช่วงนี้หนังผีไทยทยอยฉายทางฟรีทีวี ผมนั่งดูหนังกลุ่มนี้ได้ไม่เกิน 5 นาทีก็ปิดทีวีและเข้านอน ไม่ได้ดูถูกผีมือคนทำหนังไทยหรอก แต่ดูแล้วมันน่าเบื่อจริง เลยไม่รู้จะดูไปทำไม และไม่ได้หมายความว่าผมดัดจริตว่ารสนิยมสูง ดูหนังไทยไม่ได้ บทพิสูจน์ว่าหนังพวกนี้ไม่ได้เรื่องจริงๆคือ หนังพวกนี้ตอนฉายโรงก็ไม่ได้ร้อยล้าน คนทั่วๆไปก็รสนิยมพอๆกับผมนั่นแหละครับ ไม่ได้ดัดจริตอะไรเลย

The Orphanage เปิดเรื่องช่วงแรกหนังธรรมดามากๆ จนทำให้คิดว่านี่หรือหนังที่นักวิจารณ์พูดว่าตื่นเต้นนักหนา ไม่เห็นมีอะไรเลย แต่ปูเรื่องจนครบหมดและเริ่มเข้าเรื่อง ทีนี้ความตื่นเต้นมาแล้ว และมาแบบต่อเนื่อง เร้าใจตลอด เนื้อเรื่องง่ายๆ เด็กหญิงคนหนึ่งในสถานรับเลี้ยงเด็กกำพร้ามีคนรับไปเลี้ยง เวลาผ่านไปหลายปีจนเธอโตเป็นผู้ใหญ่ วันหนึ่งเธอกลับมาพร้อมกับสามีและลูกชาย เธอซื้อสถานรับเลี้ยงเด็กแห่งนี้ซื่งปิดกิจการและประกาศขาย เธอตกลงใจจะเปิดเป็นสถานรับเลี้ยงเด็กพิการเนื้อเรื่องหลักๆก็มีแค่นี้ แต่เหตุการต่อจากนี้ หนังผูกเงื่อนปมได้ตื่นเต้นมากๆ

เนื้อเรื่องง่ายๆ ครึ่งแรกหนังเล่าเรื่องตามปกติ แต่ครึ่งหลังหนังเล่าเรื่องแบบพลิกกลับ ซึ่งทำได้เนียนมากจนน่าทึ่ง โดยส่วนตัวผมชอบหนังเรื่องนี้ในระดับ 3 ดาว ที่ยังไม่ให้ 4 ดาวเพราะยังมีหลายอย่างที่ผมไม่ชอบ ตั้งแต่เนื้อเรื่อง ยังไม่ชอบเท่าไหร่ เป็นเรื่องส่วนตัวนะครับ คนอื่นดูอาจจะชอบเนื้อเรื่องก็ได้ พอไม่ชอบเนื้อเรื่องแล้วเลยพาลไม่ชอบส่วนอื่นๆของหนังตามไปด้วย อีกอย่าง การเล่าเรื่องแบบพลิกกลับก็ไม่ใช่ของใหม่ หนังอย่าง ซิกเซ้นต์, ดิออเทอร์ และเฮเวนลี่ครีเอเจอ์ ทำมาแล้ว แต่ก็ยอมรับว่า The Orphanage ทำได้เนียนมากๆในระดับเดียวกัน ผมมาจับได้เอาตอนหนังจะจบแล้ว ซึ่งก็ถือว่าฝีมือผู้กำกับเขาเก่งมากๆนั่นแหละ

ครึ่งแรกตื่นเต้นมากๆครับ แต่ครึ่งหลังหนังเนือยๆลงมาเยอะ คือฉากตื่นเต้นมากๆไปอยู่ที่ครึ่งแรกหมดแล้ว แล้วรู้สึกว่าเนื้อเรื่องไม่ยุติธรรมกับนางเอกเท่าไหร่ ดูไม่มีเหตุมีผลที่บรรดาผีมาเล่นงานนางเอกกับลูก แต่ถ้ามองว่า เวลาผีหลอกคนมันไม่มีเหตุผลหรอก มันจะหลอกก็หลอก ถ้ามองมุมนี้หนังก็มีเหตุมีผลของตัวมันเองแล้วละ

หนังก้ำกึ่ง ดูๆจะชมว่าเป็นหนังที่แปลกใหม่ไม่เคยมีมาก่อนก็ได้ เพราะตอนดูครึ่งแรกรู้สึกว่าหนังมันแปลกใหม่จริงๆ พอเข้าครึ่งหลังนั่นแหละถึงจับไต๋ได้ว่า มันคล้าย ซิกเซ้นต์, ดิออเทอร์ และเฮเวนลี่ครีเอเจอ์ ความสนุกเลยลดไปเยอะ ข้อเสียอีกอย่างคือเนื้อเรื่องไม่ประทับใจเท่าไหร่ แต่สรุปแล้วหนังน่าดูครับ และไอ้ที่ไม่ให้ 4 ดาวอีกเหตุผลหนึ่งก็คือ หนังไม่มีสาระอะไร แต่คุณสนทยา ทรัพย์เย็นเคยเขียนเอาไว้ว่า หนังบางเรื่องคนทำหนังไม่ได้ต้องการพูดสาระอะไรลึกซึ้ง ทำหนังทดลองเล่าเรื่องวิธีแปลกๆใหม่ๆชนิดที่ไม่เคยมีใครทำมาก่อนเท่านั่นเอง หนังเรื่องนี้ก็เข้าทำนองนั้น

หยงฮ้ง แซ่เตียว
วันอาทิตย์ที่ 14 พฤศจิกายน พ.ศ. 2553

วันพุธที่ 17 พฤศจิกายน พ.ศ. 2553

Intro

แนะนำตัว
HongMovies บล็อกวิจารณ์หนังที่อ่านสนุกที่สุด

สวัสดีครับ ชาวเน็ตที่กำลังเยี่ยมชมบล็อกนี้อยู่ นี่เป็นบล็อกวิจารณ์หนังบล็อกใหม่ที่เพิ่งเปิดตัว ทีมงานประกอบด้วยคุณพจน์เป็นเว็บมาสเตอร์ ส่วนผม นายหยงฮ้ง แซ่เตียว เป็นนักเขียน และนักวิจารณ์ภาพยนตร์บล็อกนี้เกิดจากความชอบหนังเป็นชีวิตจิตใจของผมเอง หวังว่าคุณคงสนุกกับมันนะครับ เราจะพยายามอัพเดทบทความใหม่ๆทุกๆ 15 วัน ท่านผู้อ่านถ้าต้องการส่งบทวิจารณ์หนังเข้ามาเผยแพร่ ทางเราก็ยินดี เพียงแต่ขอให้ใช้ภาษาสุภาพ และอย่าเขียนบทความในเชิงลามกอนาจาร

เนื่องจากทีมงานเป็นมือใหม่ในการทำบล็อก ช่วงแรกๆบล็อกของเราอาจจะยังไม่สมบูรณ์นัก เราจะพยายามพัฒนาบล็อกของเราให้ดีขึ้นเรื่อยๆ ถ้าชอบดูหนัง คุณเข้ามาถูกที่แล้ว

ประวัติส่วนตัวนักเขียน
ก่อนจะไปอ่านบทวิจารณ์หนัง ผมขอแนะนำประวัติการทำงานของตัวเองก่อนนะครับ ผมชื่อหยงฮ้ง แซ่เตียว เกิดเมื่อวันที่ 22 มิถุนายน พ.ศ. 2503 อายุนับถึงวันนี้ (22 ตุลาคม พ.ศ. 2553) ก็ 50 ปี ชอบดูหนังมาตั้งแต่เด็ก เป็นคนจังหวัดราชบุรี อายุ 15 ไปทำงานอยู่ที่อำเภอเบตงจังหวัดยะลา เป็นร้านหนังสือของพี่ชาย อายุ 23 ย้ายเข้ากรุงเทพฯ มาเรียนต่อที่โรงเรียนพณิชยการสีลม(ภาคบ่าย) การศึกษาสูงสุด จบอนุปริญญา ปวท. สาขาการตลาด ด้วยความชอบหนัง จึงตะลุยดูหนังตามสถาบัน ทั้งๆหนังพวกนี้ไม่พากย์ไทย ไม่บรรยายไทย ก็ดูๆไปทั้งๆที่ไม่รู้เรื่อง เช่นที่ เอยูเอ, หอภาพยนตร์แห่งชาติ, บริททิสเคาน์ซิล, สมาคมฝรั่งเศส, สถาบันเกอเธ่ย์ มีอยู่ช่วงหนึ่งป่วยเป็นไข้หวัด ออกจากบ้านไม่ได้ จึงเริ่มเขียนบทวิจารณ์หนังชิ้นแรกชื่อ “Die Hard ฉบับ จอห์น แม็คเทียร์แนนเสียฟอร์ม นามปากกา Panavision ส่งไปคอลัมน์ สนามลองมือ ที่นิตยสาร หนังและวิดีโอ นั่นเป็นจุดเริ่มต้น จากนั้นทยอยส่งบทวิจารณ์หนังไปอีกหลายชิ้น ลงตระกร้าเสียมาก ได้ตีพิมพ์บ้างก็มี จนเพื่อนชื่อ เปิ้ล ที่ทำงานเป็นกองบ.ก.อยู่ที่นิตยสาร Today English ติดต่อมาว่าต้องการนักวิจารณ์หนัง จึงได้งานฟรีแลนซ์วิจารณ์หนังอยู่พักหนึ่ง จากนั้นเพื่อนชื่อ สน เป็นนักเขียนให้กับนิตยสาร Filmview เรียกตัวไปช่วยกันทำบทความแปล โดยเพื่อนเป็นคนแปล ส่วนผมเป็นคนเรียบเรียง ทำส่งนิตยสารในลักษณะฟรีแลนซ์พักหนึ่งจนหนังสือทั้งสองเล่มปิดตัว บังเอิญเพื่อนชื่อ เก้า เป็นบรรณาธิการให้กับนิตยสาร Preview ของแมงป่องโทรมา บอกว่า พนักงานพิมพ์ดีดลาออก พิมพ์ดีดได้ไหม ผมบอกว่าได้ เลยได้ทำงานประจำในตำแหน่ง เจ้าหน้าที่คีย์ข้อมูล และวิจารณ์หนังหนังสือเล่มนี้ไปด้วย งานรองอีกอย่างที่ทีมงานทำควบคู่กันคือ นิตยสาร แมงป่องไลฟ์ ที่จัดทำขึ้นเพื่อแจกสมาชิกของร้านแมงป่อง ก็ผลิตจากทีมงานเดียวกัน ผมรับหน้าที่วิจารณ์หนังในแมงป่องไลฟ์ด้วย ทำอยู่ 3 ปี หนังสือทั้ง 2 เล่มปิดตัวลงด้วยพิษเศรษฐกิจประมาณปี พ.ศ. 2542 หลังจากนั้น ผมไม่เคยหางานวิจารณ์หนังทำได้อีกเลย

บัดนี้ พ.ศ. 2553 สิบปีผ่านมา ผมชวนเพื่อนชื่อพจน์ซึ่งเรียนออกแบบเว็บไซด์มาทำบล็อกวิจารณ์หนังกัน คุณพจน์อาศัยความรู้ที่มี ทำงานด้านพัฒนาเว็บ ส่วนผมอาศัยความสามารถในด้านการเขียนวิจารณ์หนังที่หยุดไป 10 ปีเต็มๆ กลับมาเขียนวิจารณ์หนังอีกครั้งหนึ่ง เราจะพยายามทำบล็อกของเราให้ดีที่สุด ถ้าคุณชอบหนัง เชิญแวะเข้ามาเยี่ยมชมบล็อกของเรา เพราะเป้าหมายของเราคือ นี่คือบล็อกวิจารณ์หนังที่อ่านสนุกที่สุด

หยงฮ้ง แซ่เตียว
วันศุกร์ที่ 22 ตุลาคม พ.ศ. 2553

ต้องการคุยกับ หยงฮ้ง แซ่เตียว โทร.0890136462 หลัง 13.00 น.


บทความ 1
Die Hard ฉบับ จอห์น แม็คเทียร์แนน เสียฟอร์ม

เมื่อสมัยผมเป็นเด็กต่างจังหวัด (ราชบุรี) พอมีโอกาส มักขึ้นมาเที่ยวกรุงเทพฯเสมอ สิ่งหนึ่งที่มักได้ดูประจำคือหนังกลางแปลงงานวัด พอกลับบ้าน งานวัดแถวบ้านก็มีหนังกาลแปลงอีก เริ่มไตเติ้ลด้วยภาพทุ่งรวงข้าวสีทองของบริษัทโกลเด้นฮาเวส พอหนังเริ่มฉาย ผมก็จำได้ว่า หนังกำลังภายในที่กำลังฉายอยู่นี้ เป็นเรื่องเดียวกับที่เคยดูจากงานวัดในกรุงเทพฯ ผมก็คิดตามประสาเด็กว่า ถึงจะเป็นเรื่องเดียวกัน แต่ถ้าฉายในกรุงเทพฯ ก็ต่าจะดูยิ่งใหญ่กว่าฉายตามต่างจังหวัด พอดูจบก็รู้สึกว่า ตอนฉายกรุงเทพฯสนุกกว่าจริงๆ อาจจะเป็นเพราะอุปาทาน หรือบรรยากาศของงานวัดกรุงเทพฯดูคึกคักกว่าก็ได้

พอเริ่มเป็นวัยรุ่น ผมเดินทางไปทำงานที่อำเภอเบตง จังหวัดยะลา มีโอกาสเข้ากรุงเทพฯปีละครั้ง สิ่งบันเทิงในกรุงเทพฯราคาถูกที่สุดเท่าที่ผมจะจ่ายได้คือหนัง สิ่งหนึ่งซึ่งตื่นตาคนต่างจังหวัดอย่างผมคือ การโฆษณษาหนัง ทั้งทางทีวี วิทยุ หรือคัทเอาท์หน้าโรง โดยเฉพาะเครือสยามมโหรสพ มักจะมีลูกเล่นโฆษณาหนังแปลกๆมาดึงดูดคนดูหน้าโรงเสมอ ทำให้หนังที่กำลังฉายอยู่ดูมีค่าน่าสนใจขึ้นมาอีก

พอกลับเบตง หนังเรื่องเดียวกันที่เคยดูที่กรุงเทพฯก็มาฉายให้ดูกัน สิ่งหนึ่งที่ผมรู้สึกได้คือ ความยิ่งใหญ่ ความน่าสนใจของหนังเรื่องนั้นลดลง เพราะโรงหนังระดับอำเภอไม่มีการโฆษณาใหญ่โตเหมือนในกรุงเทพฯ มีเพียงภาพโปสเตอร์ 1 ใบ และรูปภาพอีก 5-6 แผ่น สภาพโรงหนังก็ไม่สวย ไม่หรูหรา แถมยังดูโทรมๆ ระบบจอ ระบบเสียง ความใหญ่โตของโรงด้อยไปหมด ความรู้สึกทั้งหมดเกิดขึ้นทันที เมื่อดูหนังตัวอย่างจากโรงหนังในกรุงเทพฯ และดูหนังจริงจากโรงต่างจังหวัด

ปัจจุบันผมเข้าทำงานในกรุงเทพฯอีกครั้ง ส่วนใหญ่ก็ดูหนังจากโรงชั้น 1 มีบางเรื่องที่ดูไม่ทัน ก็ตามไปดูที่โรงชั้น 2 ก็พบความแตกต่างกันอีกอย่างชัดเจน โรงชั้น 2 ในกรุงเทพฯส่วนใหญ่สภาพคล้ายกัน คือโทรม บางโรงมีแมลงสาบ ตัวหนังจะพากย์ไทยโดยทางโรงจ้างนักพากย์ประจำ แม้หนังบางเรื่องจะพากย์ไทยในฟิล์มอยู่แล้ว แต่นักพากย์เหล่านี้จะพากย์ทับ นอกจากจะพากย์เสียงตัวละครแล้ว ช่วงที่ตัวละครไม่พูด เขาก็จะทำการเล่าเรื่อง อธิบายเรื่องให้คนดู จะได้ตามเรื่องทัน ผลคือใครอยากจะฟังดนตรีประกอบจากโรงชั้น 2 ก็ไม่ต้องฟังกัน

เมื่อปลายปี 31 หนังเรื่อง Die Hard ของ จอห์น แม็คเทียร์แนน เข้าฉายในเมืองไทย โกยเงินเป็นบ้าเป็นหลัง ผมกับเพื่อนๆได้ดูแล้วติดใจมาก พูดคุยถึงหนังเรื่องนี้ไม่จืดไปหลายวัน

ประมาณเดือนกุมภาฯ 32 ผมกลับไปเที่ยวบ้านเกิดของผมที่ราชบุรีพอดีมีงานวัด ผมกับเพื่อนเลยไปเที่ยว ในงานมีลำตัดหวังเต๊ะปะทะแม่ประยูร ลิเก และหนังกลางแปลง กำลังฉายเรื่อง Die Hard

พอเห็นเท่านั้น ผมกับเพื่อนก็รีบวิ่งไปนั่งดู พอนั่งลงหนังฉายถึงตอนที่พระเอกวิ่งขึ้นบนดาดฟ้าและวิทยุติดต่อสถานีตำรวจ มีตำรวจหญิงรับสายแต่ปฏิเสธการติดต่อของพระเอก พอดูได้สักพัก ความรู้สึกสมัยเป็นเด็กของผมก็กลับคืนมาอีกครั้ง สิ่งแรกที่รู้สึกได้คือ ความขัดตา ขณะที่ภาพบนจอเป็นหนังฝรั่ง ใส่เสื้อนอก วิ่งไล่ยิงกันบนตึก 30-40 ชั้น แต่ที่ฉายกลับเป็นวัดต่างจังหวัด ติดริมคลอง ชาวบ้านก็นุ่งโสร่งแต่งตัวแบบชาวบ้านนั่งดูกัน

หนังคืนนั้นฉายด้วยเครื่องฉายเครื่องเดียว มีนักพากย์ชายคนเดียวพากย์ทั้งเสียงผู้ชายและผู้หญิง และพากย์เสียงตัวละครอีกร้อยแปดในเรื่อง พอดูๆไปก็ชักทำท่าไม่ค่อยดี เพราะรู้สึกว่าคนพากย์จะพากย์นอกบท ยิ่งพากย์ยิ่งออกนอกเรื่องจนดูเป็นพากย์มั่วเหมือนกับไม่มีบทอยู่กับมือ นึกจะพากย์อะไรก็พูดใส่เข้าไป ผมหันไปดูที่โต๊ะพากย์ก็เห็นคนพากย์กำลังพลิกบทพากย์หนังอยู่ ผมเลยไม่เข้าใจว่า บทพากย์ที่แกกำลังอ่านอยู่มันมั่วอยู่แล้ว หรือบทพากย์ทำมาดีตามเนื่องเรื่อง แต่แกมั่วเอง

อย่างตอนหน่วยสวาทบุกเข้าโจมตี ตามบทเดินพระเอกต้องวิ่งไปดูตามหน้าต่างและพูดกับตำรวจนิโกรว่า อย่าบุกเข้ามา อย่าบุกเข้ามา แต่คนพากย์กลับพากย์ว่า บุกเข้ามาเลย! บุกเข้ามาเลย! ทำไมช้าอย่างนี้ ทำไมช้าอย่างนี้ บุกเข้ามาเร็วๆซิโว้ย หรือตอนที่พระเอกจนมุมอยู่หลังกระจก หัวหน้าร้ายจะสั่งลูกน้องว่า ยิงกระจก ยิงกระจก แต่นี่คนพากย์กลับพากย์ว่า ยิงมันเลย ฆ่ามันเลย ฆ่ามัน ฆ่ามัน!” ยิ่งตอนที่กินใจคนดูมากที่สุด คือตอนที่พระเอกดึงเศษกระจกออกจากเท้า และพูดวิทยุกับตำรวจนิโกรว่า ฝากบอกแฟนผมด้วย ตลอดเวลาผมจะพูดกับเธอแต่คำว่า ผมรักคุณ แต่ผมไม่เคยพูดคำว่า ผมเสียใจ ฝากบอกแฟนผมด้วยนะว่า ผมเสียใจ คนพากย์กลับพากย์ว่า เฮ้อ! เบื่อเมียตัวเองว่ะ แก่ก็แก่ สวยก็ไม่สวย นี่ถ้ากูรอดตายไปได้อยากหาเมียใหม่อีกซักคน เฮ้ย! ไอ้มืด มึงช่วยกูหาเมียใหม่ซักคนได้ไหมวะ!”

ตอนดู Die Hard ที่กรุงเทพฯ มีหลายฉากหลายตอนที่คนดูปรบมือเชียร์พระเอก หรือตอนจบที่ตำรวจนิโกรยิงมือปืนผมทองท้ายเรื่อง คนดูก็ปรบมือกันเกรี่ยวด้วยความสะใจ แต่ในงานวัดคืนนั้น ทุกคนนั่งดูกันเงียบกริบ ไม่มีใครปรบมือให้หนังเรื่องนี้เลยสักคนเดียว

Die Hard จากฝีมือกำกับอันประณีตของ จอห์น แม็คเทียร์แนน จึงมีอันต้องเสียฟอร์มหมดรูปกันไปด้วยประการะฉะนี้

Panavision
13 พฤษภาคม 2532
ลงตีพิมพ์ในคอลัมน์ สนามลองมือ นิตยสาร หนังและวิดีโอ ปีที่ 2 ฉบับที่ 32 ปักษ์แรก สิงหาคม 2532

บทความ 2
จาก Intolerance ถึง The Exorcist เมื่อพระบาปหาญสู้ผีนรก

เมื่อสมัยผมอายุ 16 ผมได้ข่าวเกรียวกราวของหนังเรื่องหนึ่ง ว่าเป็นหนังที่ตื่นเต้นสยดสยอง และโกยเงินมาแล้วทั่วโลก เมื่อหนังเข้าฉาย ผมก็ตีตั๋วเข้าไปดู ผลก็คือผิดหวัง เพราะหนังไม่ตื่นเต้นอย่างที่คิด ตรงข้าม กลับน่าเบื่อเอามากๆ หนังเรื่องที่ว่าคือ The Exorcist

ประมาณ 2-3 ปีที่ผ่านมานี้ ทางหอภาพยนตร์แห่งชาติได้ร่วมกับศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศไทยจัดรายการ หนังดีที่สุดของโลก ขึ้น โดยจัดฉายหนังเรื่อง The Battleship Potemkin และ Intolerance ซึ่งถือเป็นหนังดีที่สุดของโลกอันดับที่ 1 และ 2 ตามลำดับ

ผมเองก็มีโอกาสได้ดูหนังทั้ง 2 เรื่องนี้ และยังประทับใจอยู่จนถึงทุกวันนี้

หลังจากนั้นไม่นาน ทางทีวีสีช่อง 7 ได้นำหนังเรื่อง The Exorcist ออกฉายทางทีวี ผมก็ไม่ได้ตื่นเต้นกับข่าวที่ว่านี้เลย วันที่ฉายก็นั่งดูไปอย่างงั้น ไม่ได้ตั้งความหวังว่าหนังจะสนุกตื่นเต้นอะไรอีกแล้ว แต่คราวนี้ผมที่ได้รับกลับผิดคาด

ใน Intolerance ดี ดับบริว กริฟฟิธ ผู้กำกับแบ่งหนังออกเป็น 4 เรื่องย่อยๆ ซึ่งไม่ได้เกี่ยวข้องกัน แต่มีโครงเรื่องหลักอันเดียวกัน เขานำหนังทั้ง 4 เรื่องมาตัดสลับกันไปสลับกันมาตลอดเรื่อง ครึ่งแรกออกจะดูน่าเบื่อ (เล่นเอาคนดูในศูนย์วัฒนธรรมฯหลับกันคอพับคออ่อนไปหลายราย รวมถึงตัวผมเองด้วย) แต่พอเข้าครึ่งหลัง เมื่อหนังทั้ง 4 เรื่องเดินเข้าสู่ไคลแม็กซ์อันเดียวกัน คนดูก็เริ่มตื่น และค่อยๆทวีความตื่นเต้นมากขึ้นเรื่อยๆจนระเบิดสุดขีดกันในฉากสุดท้าย เล่นเอาคนดูปรบมือกันเกรียว

เมื่อดู Intolerance จบ ผมก็คิดว่าคงจะไม่มีหนังเรื่องไหนในโลกที่จะนำโครงสร้างของหนังแบบ Intolerance มาใช้ได้อีกแล้ว

แต่ผมคิดผิด!

เมื่อดู The Exorcist ซ้ำทางทีวี พอหนังเริ่มฉาย ผมก็รู้สึกเฉยๆ แต่พอเรื่องยิ่งเดินไปเรื่อยๆ ผมก็เริ่มตื่น และค่อยๆทวีความตื่นเต้นมากขึ้น พอหนังจบผมถึงกับช็อก เมื่อรู้ว่าหนังเรื่องนี้เอาโครงสร้างของ Intolerance มาประยุกต์ใช้อย่างเต็มที่ และใช้อย่างได้ผล

ถ้าใครได้ดู The Exorcist จะสังเกตเห็นว่า ครึ่งแรกของเรื่อง คนดูจะได้ดูหนัง 3 เรื่องที่ไม่ได้เกี่ยวข้องกันเลย นำมาตัดสลับกันไปสลับกันมา เรื่องแรกคือเรื่องที่เกิดที่ทะเลทรายแห่งหนึ่ง พระแก่ (แม็กซ์ ฟอน ซีโดว์) ทำการขุดค้นสมบัติโบราณและประจันหน้ากับผีร้าย เรื่องที่ 2 เป็นเรื่องราวของพระหนุ่ม (เจสัน มิลเลอร์) ซึ่งกำลังมีปัญหาทางการเงิน เขาคิดจะสึกออกไปเป็นนักมวยหาเลี้ยงแม่ แต่เขาแก่เกินไป ท้ายสุดเมื่อจนหนทาง เขาตัดสินใจส่งแม่ไปยังสถานสงเคราะห์คนชรา ทำให้แม่ตรอมใจตาย ส่วนเรื่องที่ 3 เป็นเรื่องของความสัมพันธ์อันดีระหว่างดาราสาวใหญ่ (เอเลน เบอร์สทีน) กับลูกสาว (ลินดา แบลร์) แต่ความสัมพันธ์ของทั้งคู่เริ่มเปลี่ยนไป เมื่อผีร้ายเข้าสิงตัวลูกสาว

ช่วงครึ่งแรก หนังทั้ง 3 เรื่องนี้จะแยกจากกันโดยเด็ดขาด ไม่มีส่วนใดเกี่ยวข้องกันเลย แต่พอถึงครึ่งหลัง เมื่อพระหนุ่มมาทำพิธีปราบผีที่บ้านของดาราสาว หนัง 2 เรื่องก็เริ่มรวมตัวกัน พอตอนท้ายเรื่อง เมื่อพระแก่มาช่วยปราบผีอีกคน หนังทั้ง 3 เรื่องก็รวมตัวกันอย่างสมบูรณ์ กลายเป็นหนังเรื่องเดียวกัน ทุกสิ่งทุกอย่างที่ได้ปูพื้นกันไว้ในหนัง 3 เรื่องแรก จะมาสรุปรวบยอดอย่างตื่นเต้นและเจ็บปวดในฉากปราบผีท้ายเรื่อง

สิ่งหนึ่งที่หนังเน้นถึงคือเรื่องของ ความสัมพันธ์ ดังที่ได้กล่าวมาแล้วว่า หนังเรื่องแรกคือความสัมพันธ์ระหว่างพระแก่กับผีร้าย เรื่องที่ 2 คือความสัมพันธ์อันเลวร้ายระหว่างพระหนุ่มกับแม่ เรื่องที่ 3 คือความสัมพันธ์ระหว่างดารากับลูกสาว ผู้กำกับหนัง วิลเลียม ฟรีดกิน ต้องการจะบอกคนดูว่า ทุกสิ่งในโลกมีความสัมพันธ์กัน ไม่ว่าจะในแง่ดีหรือเลว แม้แต่ตัวหนังเอง ตอนแรกก็แยกจากกันเด็ดขาด เริ่มมีความสัมพันธ์กันในฉากตอนเช้าในโบสถ์ พระองค์หนึ่งเปิดประตูโบสถ์เข้ามา เห็นรูปปั้นในโบสถ์ถูกคนแอบเอาสีมาป้ายจนเลอะเทอะไปหมด หนังตัดมาที่ ลินดา แบลร์ เริ่มถูกผีเข้าสิง เป็นการบอกคนดูว่า ผีร้ายเริ่มท้าทายพระเจ้า และเริ่มแผลงฤทธิ์

ที่เขียนมาทั้งหมดนี้เป็นโครงสร้างรวมของหนัง ส่วนหัวใจของหนังจริงๆคือการวิพากษ์วิจารณ์ศาสนาและพระเจ้าอย่างรุนแรง

คุณเคยมีความคิดอย่างนี้บ้างไหม?

ทำไมทำดีแล้วไม่ได้ดี
ทำไมสังคมจีงมีแต่ความวุ่นวายแก่งแย่งชิงดีไม่มีความสงบสุข
ทำไมชีวิตคนส่วนใหญ่จึงมีแต่ความทุกข์
ทำไมบางครั้งความชั่วร้ายมีอำนาจเหนือความดี

ถ้าพระเจ้ามีจริง มีอิทธิฤทธิ์จริงทำไมจึงทรงปล่อยให้สิ่งเหล่านี้เกิดขึ้นมาซ้ำแล้วซ้ำเล่าอีกเป็นร้อยๆปี ทำไม่ไม่ทรงบันดาลให้โลกมีแต่ความสงบสุข จากความรู้สึกหมดหวังในศาสนา หมดหวังในพระเจ้า ทุกอย่างนี้รวมตัวเป็นหนังเรื่อง The Exorcist

ถ้าคุณกำลังมีศรัทธาในความดี ศรัทธาในศาสนาและพระเจ้า กรุณาอย่าดูหนังเรื่องนี้ เพราะคุณจะเกิดอาการประสาทเสีย หรือเสียดายเงิน

แต่ถ้าคุณเป็นนักศึกษาวิชาภาพยนตร์ ต้องการดูตัวอย่างของวิธีการทำหนังชั้นยอด หรือคุณกำลังเป็นคนที่หมดศรัทธาในความดี ในศาสนา ในพระเจ้าแล้วละก็ The Exorcist เป็นหนังสำหรับคุณ

ขอเตือนไว้อีกนิด ก่อนจะดูหนังเรื่องนี้ กรุณาอย่างตั้งความหวังว่าหนังเรื่องนี้จะ สนุกสุดขีด ตื่นเต้นสุดขีด สยดสยองสุดขีด หรืออะไรทำนองนั้น เพราะ The Exorcist ก็มีส่วนหนึ่งที่เหมือนกับหนังทุกเรื่องในโลก ถ้าถ้าคุณตั้งความหวังมากเกินไป คุณจะผิดหวัง

บาปที่ร้ายแรงที่สุด คือการท้าทายอำนาจของพระเจ้า อาจจะเป็นเพราะ วิลเลียม ฟรีดกิ้น ท้าทายอำนาจพระเจ้าด้วยหนังเรื่องนี้ก็ได้ หลังจากหนังเรื่องนี้แล้ว ดวงของฟรีดกินซึ่งกำลังพุ่งสุดขีด ก็มีอันตกฮวบลงมาทันที และยังเอาดีไม่ได้อีกจนถึงทุกวันนี้

Panavision
คอลัมน์ สนามลองมือ นิตยสาร หนังและวิดีโอ ปีที่2 ฉบับที่ 34 ตุลาคม 2532

บทความ 3
หนังทดลอง (Experimental Film) เมื่อความอุจาดกลายเป็นศิลปะ

ความคิดในการทำหนังทดลองเกิดจากนักทำหนังรุ่นใหม่ที่เบื่อหน่ายต่อกฎเกณฑ์และวิธีการทำหนังแบบเก่าๆ พวกเขาจึงแหกกฎเกณฑ์เก่าๆโดยสิ้นเชิงด้วยการ ทดลอง ทำหนังที่ แปลกใหม่ ไม่เหมือนใคร ทั้งรูปแบบและการเล่าเรื่อง ต้องเป็นหนังที่สด ไม่เคยมีใครทำมาก่อน โดยเขาจะเป็น ผู้นำ และเป็นเจ้าของ สไตล์ ในการทำหนังแบบพิศดารอันนั้น

รูปแบบของหนังไม่มีการกำหนดตายตัว หนังจึงออกมาอย่างมีอิสระในความคิด หลากสไตล์ ในปีหนึ่งๆประเทศในแถบยุโรปและอเมริกาผลิตหนังทดลองออกมานับร้อยเรื่อง ในจำนวนนี้มีทั้งหนังทดลองที่ดีและเลว กฎเกณฑ์ที่ใช้ชี้ขาดหนังถือความแปลกใหม่ และถือไอเดียหลักของคนสร้างว่าต้องการนำเสนออะไร จากนั้นดูจากตัวหนัง ว่าทำได้ตามที่ต้องการหรือไม่

ความสนุกในการทำหนังทดลองอยู่ที่ความคิดแผลงๆร้อยแปดพันเก้า บางคนหัวม้วนหางม้วนของหนังเช่น ภาพเลขนับถอยหลัง 5-4-3 และส่วนอื่นๆมาต่อกันแล้วฉายโดยตั้งชื่อว่า “Material Film” บางคนทำหนังเป็นภาพเนกาทีฟทั้งเรื่อง บางคนทำหนังสปีดเร็วทั้งเรื่อง หรือทำหนังถอยหลังทั้งเรื่อง บางคนเอาฟิล์มไปวางบนถนนให้คนเหยียบย่ำ เอาฟิล์มไปฝังดิน รดน้ำใส่ปุ๋ย แล้วเอาฟิล์มมาฉาย บางคนเอาฟิล์มไปขัดๆถูๆในห้องน้ำ เพื่อจงใจให้เกิดรอย แล้วนำออกฉาย หรือ แอนดี้ วอลฮอล ศิลปินอเมริกันชื่อดังระดับโลก เอากล้องไปถ่ายคนนอนหลับติดต่อกันนาน 6 ชั่วโมง และออกฉายโดยตั้งชื่อหนังว่า “Sleeep”

นักทำหนังทดลองส่วนใหญ่จะเป็นอาจารย์สอนทำหนังทดลอง และนักศึกษาที่เรียนวิชาหนังทดลอง หนังทดลองเหมือนงานศิลปะที่ดูไม่รู้เรื่อง ไม่สนุก น่าปวดหัว น่าเบื่อ ทั้งนี้เพราะหนังเล่าเรื่องโดยใช้สัญลักษณ์ เฉพาะตัว ที่คนสร้างคิดขึ้นเอง ไม่ใช่สัญลักษณ์สากลที่ทุกคนเข้าใจง่ายๆ ต้องอาศัยเจ้าของผลงานมาอธิบายความหมายเฉพาะตัวนั้นเหมือนกับงานจิตรกรรมหรือประติมากรรม สำหรับเมืองไทย หาดูได้ค่อนข้างยาก สถาบันเกอเธ่เคยจัดสัมนาเรื่องหนังทดลอง นอกนั้นอาจจะพอหาดูได้ตามหอศิลป์ เช่น วีดีโออ๊าต ถ้าตามข่าวกิจกรรมบ่อยๆ บางทีจะมีคนจัดฉายหนังทดลองจากต่างประเทศด้วย (แต่ปัจจุบันลองเข้าไปหาดูใน youtube )

อากิระ คูโรซาว่า เคยให้สัมภาษว่า เขาทำหนังเรื่อง Rashomon (1951) ในรูปแบบของหนังทดลอง หมายความว่าเขาจะทดลองการเล่าเรื่องที่แปลกๆใหม่ๆ ชนิดที่ยังไม่เคยมีใครทำมาก่อน

ยังมีหนังอีกตระกูลหนึ่งที่ใกล้เคียงกันคือ หนังใต้ดิน (Underground Film) พวกนี้ถือหลักว่าหนังที่ฉายตามโรงและทีวีเป็นหนังที่ทำตามกฎเกณฑ์ เป็นหนังบนดิน ส่วนพวกเขาจะทำหนังแหกกฎเกณฑ์หนังบทดินทุกอย่าง กฎเกณฑ์บางอย่างที่หนังบนดินห้ามทำ ถ้าทำจะถือเป็นหนังที่เสีย หนังใต้ดินจะเอามาทำหมด การจงใจแต่งฟิล์มให้ดูเก่า การล้างฟิล์มหรือพิมพ์ฟิล์มให้โอเวอร์จนกลายเป็นภาพแกร็นหยาบและสว่างจ้าไปทั้งจอ หนังบนดินจะตั้งกล้องนิ่งๆ แต่หนังใต้ดินจะส่ายกล้องไปมาไม่หยุดทั้งเรื่อง คล้ายกับคนถ่ายหนังไม่เป็น แต่เป็นการจงใจ

หนังพวกนี้แหละที่จุดประกายความคิดแปลกใหม่ให้กับวงการหนัง บางครั้งเราดูงานหนังโฆษณาหรือมิวสิควิดีโอแล้วทึ่ง แต่ความคิดแปลกใหม่ส่วนใหญ่ที่เราได้เห็นก็ดัดแปลงมาจากหนังทดลองหรือหนังใต้ดินแทบทั้งนั้น

หนังที่บรรดาอาจารย์ถือว่าเป็นแม่บทของหนังทดลองคือหนังขาว-ดำเรื่อง “Un Chien Andalou” (1928) กำกับโดย หลุยส์ บุนเยล ความยาว 18 นาที อาจารย์สอนทำหนังทดลองจะฉายให้นักศึกษาดูในห้องเรียน น่าจะพูดได้ว่านี่คือหนังทดลองที่ยอดเยี่ยมที่สุด และดีที่สุดอันดับหนึ่งของโลก

ในการสร้างหนังและเซ็นเซอร์หนังยุคแรก (ยุคหนังเงียบ ขาว-ดำ) จะถือว่านังความบันเทิง และต้องแสดงภาพที่เรียบร้อยสุภาพต่อสาธารณชน เช่น ห้ามมีฉากกอดจูบเล้าโลมกันในหนัง ห้ามมีฉากชายหญิงนอนบนเตียงเดียวกัน ถ้าจะมีให้นอนแยกกันคนละเตียง ฯลฯ หลุยส์ บุนเยล คงจะรำคาญกฎเกณฑ์ต่างๆที่ว่า จึงร่วมกับ ซัลวาดอร์ ดาลี ศิลปินแนวเหนือจริงชื่อดัง ทำหนังเงียบขาว-ดำเรื่อง “Un Chien Andalou” (1928) เนื่อหาเกี่ยวกับการต่อต้านกฎเกณฑ์ของสังคมและศาสนา หนังความยาวแค่ 18 นาทีเรื่องนี้ก่อให้เกิดการขุ่นเคืองโกรธแค้นต่อผู้ชมเมื่อนำออกฉายครั้งแรก ถึงขั้นพังจอ พังโรงหนัง เผาฟิล์ม เพราะบุนเยลอัดภาพที่ชวนอุจาดลูกตาเข้าไปในหนังเต็มเหยียด ถึงแม้คนยุกนี้มาดูเข้าก็ต้องตกใจกับภาพหลายๆภาพที่นำเสนออย่างโจ่งแจ้ง บุนเยลใช้ภาพชวนอุจาดในลักษณะของสัญลักษณ์และต่อต้านสังคม

หนังของบุนเยลเรื่องต่อๆมาดูจะเพลาลงในแง่ของภาพ คือมีฉากชวนอุจาดน้อยลง หันไปเน้นด้านเนื้อหาที่วิพากย์วิจารณ์สังคมและศาสนา แต่ก็ถือได้ว่า หลุยส์ บุนเยล คือนักสร้างหนังคนแรกที่สามารถ สร้างความอุจาดให้กลายเป็นศิลปะ ได้

นักสร้างหนังรุ่นต่อมาก็ดูเหมือนจะได้อิทธิพลจาก“Un Chien Andalou” (1928) ไม่น้อย ต่อไปนี้จะพูดถึงหนังตลาดที่ออกมาในแนว อุจาดศิลป์ เต็มที่

แซม เพ็คคินพาห์ ถือเป็นผู้กำกับต้นแบบของความรุนแรงที่สวยงาม แต่พอมาทำหนัง Straw Dogs (1971) เขาก็ลดความสวยงามลง และเพิ่มความอุจาดเข้าไป ภาพหลายๆภาพดูออกเลยว่าได้อิทธิพลมาจากหนัง“Un Chien Andalou” (1928) โดยเฉพาะโปสเตอร์หนัง ภาพใบหน้าดัสติน ฮอฟแมน กับแว่นตาที่แตกนั้นเหมือนกับลักษณะของภาพใน“Un Chien Andalou” (1928) เอามากๆ หนังเรื่อง Straw Dogs มีความรุนแรงตั้งแต่ในเนื้อเรื่อง รวมถึงภาพที่นำเสนอ ยิ่งครึ่งหลัง ช่วงที่กลุ่มอันธพาลบุกบ้านดัสติน ฮอฟแมน บรรยากาศของหนังตึงเครียดและรุนแรงสุดขีด เราได้เห็นดัสติน ฮอฟแมน ต่อสู้กับผู้ร้ายในสภาพเหงื่อแตกเต็มหน้า ผมที่เปียกชุ่มด้วยเหงื่อก็ปรกไปปรกมา สีหน้าแววตาระหว่างถือท่อนเหล็กเข้าต่อสู้กับผู้ร้ายก็ตึงเครียดตื่นกลัวราวกับคนวิกลจริต

เพ็กคินพาห์ถ่ายทำหนัง The Wild Bunch อย่างวิจิตรบรรจง แต่พอถึง Straw Dogs กลับถ่ายอย่างง่ายๆไม่สวยงามเท่า ดูเหมือนเขาต้องการจะบอกคนดูว่า ชีวิตมีทั้งด้านสวยงามและอัปลักษณ์ สำหรับ Straw Dogs เขาสะท้อนความอัปลักษณ์ของชีวิตด้วยภาพที่อัปลักษณ์เต็มที่

เมื่อ The Exorcist (1973) ของ วิลเลียม ฟรีดกิน ออกฉายครั้งแรกในอเมริกา คนดูถึงกับอาเจียน เพราะฟรีดกินอัดฉากอุจาดตาเข้าไปเต็มเหยียด ลูกเล่นของฟรีดกินไม่โฉ่งฉ่าง แต่มีความน่าสนใจในรายละเอียดที่แน่นเปรี๊ยะ และดูมีความมันอยู่ลึกๆ เขาเก่งตรงที่ใช้ฉากอุจาดดึงคนดูเข้าโรง และใช้อธิบายถึง Theme ของหนังได้อย่างหมดเปลือก 3 ฉากที่เป็นกุญไข Theme ของเรื่องคือ 1 ) ฉากรูปปั้นในโบสถ์ ถูกคนเอาสีมาป้ายจนเลอะเทอะ 2 ) ฉากผีร้าย (ลินดา แบลร์) ลบหลู่ไม่กางเขน และ 3 ) ฉากความตายของพระทั้งสองรูปในตอนจบ

รายละเอียดของหนังมีมากมายตั้งแต่เปิดเรื่อง ที่เด่นมากคือช่วงที่ ลินดา แบลร์ เริ่มถูกผีสิง ตั้งแต่บุคลิกของเธอที่ค่อยๆหยาบกระด้าง ใบหน้าค่อยๆถูกตกแต่งให้น่าเกลียดน่ากลัวเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ การรักษาด้วยวิธีการสมัยใหญ่สารพัดทั้งเอกซเรย์ เจาะเลือด เมื่อไม่ได้ผลก็เริ่มเข้าหาแพทย์ทางเลือกด้วยการสะกดจิต ลงท้ายต้องพึ่ง หมอผี พระหนุ่มพันตูกับผีร้ายอยู่นาน แต่ก็ปราบไม่สำเร็จ จนต้องติดต่อพระแก่มาช่วย แสดงให้เห็นว่าเจ้าผีร้ายตัวนี้ไม่ใช่ผีธรรมดาที่ใครจะปราบได้ง่ายๆ ศึกปราบผีในตอนจบจึงถือเป็นศึกครั้งสำคัญจริงๆ ครึ่งแรก วิลเลียม ฟรีดกิน แบ่งหนังออกเป็นเรื่องของ ความสัมพันธ์ 3 เรื่องย่อยๆ แต่พอพระแก่มาร่วมปราบผี คนดูก็ต้องทึ่ง เมื่อฟรีดกิ้นเอา ความสัมพันธ์ ในหนัง 3 เรื่องมาขยำรวมกันในฉากปราบผีอันยายนานจนจบเรื่อง

เอยูเอ เคยเอาหนังเรื่องนี้มาฉายที่หอประชุม เพื่อนผมดูแล้วบ่นว่าหนังไม่สวย เหมือนดูสารคดี ผมบอกเพื่อนผมว่า วิลเลียม ฟรีดกิน เคยให้สัมภาษว่า ก่อนจะทำหนังตลาด เขาเคยเป็นคนทำหนังสารคดีมาก่อน พอมาทำ The Exorcist เขาเอาวิธีการทำหนังสารคดีมาใช้ คือให้ทุกอย่างในหนังตั้งแต่ฉาก เสื้อผ้า หน้าตา ทรงผม การถ่ายทำ มุมกล้อง การจัดแสง การใช้สี การแสดง เหมือนหนังสารคดี คือไม่สวย ไม่มีการปรุงแต่ง ทุกอย่างเหมือนถ่ายจากของจริง ไม่ใช่จงใจถ่ายหนังให้สวยเกินจริงจนทุกอย่างดูปลอมไปหมดทั้งจอ เมื่อคนดูดูว่าทุกอย่างในหนังมันจริงไปหมด ฉากผีเข้า คนดูจะรู้สึกว่า คนดูกำลังได้ดูเหตุการณ์จริงๆ

ในปี 1974 หนังเรื่อง The Texas Chainsaw Masscre ของผู้กำกับ โทบีฮูเปอร์ ออกฉาย คราวนี้มีข่าวว่าคนดูถึงกับหัวใจวายตายคาโรงหนังกับภาพที่ตื่นเต้นสยดสยองสุดขีดเท่าที่เคยมีมา บางโรงถึงกับต้องทำประกันชีวิตคนดู (ในเมืองไทยก็เอากับเขาด้วย) โทบีฉีกแนวแหกคอกหนังสยองขวัญเก่าๆโดยสิ้นเชิง เขาเอาโครงเรื่องจากเรื่องจริงมาปรุงแต่งให้แปลกใหม่ไม่ซ้ำใคร คนดูจะได้เห็นการฆ่าที่สมจริงอุจาดตาที่สุดเท่าที่เคยเห็นมา หนังลงทุนแค่ 3 แสนดอลล่าร์ โดยดึงเอาเพื่อนๆที่เพิ่งเรียนจนมาช่วยกันเล่นช่วยกันทำ เพราะความที่ทุนต่ำ การถ่ายทำและการสร้างฉากจึงดูค่อนข้างหยาบ แต่กลับได้ผลในแง่ของความสมจริง

อาจจะเป็นเพราะปัญหาด้านการเซ็นเซอร์หรือทุนสร้าง เราจึงแทบไม่ได้เห็นภาพอุจาดที่ชัดๆจากหนังเรื่องนี้เลย โทบีใช้มุมกล้องหลบภาพบังภาพเสียเกือบหมด เขาหันมาเล่นกับอารมณ์ของคนดูแทน แต่เท่าที่เห็น คนดูก็พอเดาออกว่า อะไรกำลังเกิดขึ้น และเท่าที่เห็นก็อุจาดตาเกินพอแล้ว

หนังสะท้อนถึงความวิปริตของสังคมและมนุษย์ ภาพ มาริลิน เบิร์นส์ ถูกมัดอยู่กับเก้าอี้ และหวีดร้องสุดเสียงอย่างตื่นกลัว เพื่อหวังว่าจะมีคนได้ยินและช่วยเหลือ กลับถูกกลุ่มฆาตกรหัวเราะและมองดูอย่างตลกขบขัน

ถ้าคุณเอาหนังเรื่อง Straw Dogs, The Exorcist และ The Texas Chainsaw Masscre มาดู คุณจะเห็นว่า หนังทั้ง 3 เรื่องนี้เต็มไปด้วยความรุนแรง และภาพที่อุจาดตา แต่หนังทั้ง 3 เรื่องนี้กลับสามารถ สร้างความอุจาดให้กลายเป็นศิลปะขึ้นมาได้

โรงเรียนทำหนังหรือศิลปะในยุโรปและอเมริกาจะจัดฉายหนังทดลองทุกสัปดาห์ ผมไม่แปลกใจว่าทำไมประเทศเหล่านี้จึงสามารถสร้างนักทำหนังรุ่นใหม่ๆมาเขย่าวงการหนังโลกให้สั่นสะเทือน กลายเป็น ประวัติศาสตร์ หน้าสำคัญของโลกภาพยนตร์ พวกเขาฝึกคนเหล่านี้ให้เป็นผู้นำ มีความแปลกใหม่ มีสไตล์เฉพาะตัว คิดเองเป็น โดยได้รับอิทธิพลส่วนหนึ่งจากการดู การสร้าง และศึกษาหนังทดลอง (Experimental Film) อยู่เป็นประจำนั่นเอง

Panavision
คอลัมน์ สนามลองมือ นิตยสาร หนังและวิดีโอ ปีที่ 2 ฉบับที่ 37 มกราคม 2533

บทความ 4
Cinema Paradiso สวรรค์ภาพยนตร์

ผมยังจำได้...
เมื่อพุทธศักราช 2518 อำเภอเบตงจังหวัดยะลา เป็นอำเภอเล็กๆในหุบเขาใต้สุด ติดชายแดนมาเลเซีย เขตภายในตัวเมืองจริงๆนั้นเล็กมาก ปั่นจักรยานไม่กี่นาทีก็วนได้รอบเมือง ปั่นไปสักปีก็จำหน้าคนในเมืองได้เกือบครบหมด เพราะมีกันอยู่ไม่กี่คน รอบนอกออกไปเป็นที่ตั้งของที่ว่าการอำเภอ สถาณีตำรวจ ศาล โรงพยาบาล หน่วยงานราชการ สถานีวิทยุประจำอำเภอ รอบนอกออกไปอีกเป็นป่าสวนยาง ซึ่งจะมีชาวบ้านอีกกลุ่มหนึ่งอาศัยอยู่ ภาหนะที่คนส่วนใหญ่ใช้คือจักรยาน ที่มีฐานะหน่อยใช้มอเตอร์ไซด์ รถเก๋งส่วนบุคคลมีคนใช้น้อยมาก แต่ก็ดูหรูสุด รถยนต์ส่วนใหญ่จะเป็นรถกะบะหรือรถบรรทุกส่งของ มีรถสองแถวรับส่งคนจากป่าสวนยางเข้าเมือง และมีรถยนต์ยี่ห้อเบ้นซ์มือสอง ซึ่งใช้บริการเดินทางจากอำเภอเบตงไปจังหวัดยะลา และจะมีคนเช่ามาใช้ในพิธีสำคัญ เช่นงานแต่งงาน

ความเล็กของเมือง ทำเอาคนในเมืองรู้จักกันไปหมด จนเหมือนครอบครัวใหญ่ครอบครัวหนึ่ง ใครรักใครชอบใครจีบกันวันเดียวเป็นรู้กันทั้งเมือง บางครั้งเพื่อนผู้ชายที่สนิทกันมากๆก็ต้องมาแย่งจีบผู้หญิงคนเดียวกัน เพราะผู้หญิงสวยๆในเมืองก็มีกันอยู่ไม่กี่คน คำพูดจีบผู้หญิงที่คุ้นหูคือ ไปกินน้ำหวานกันมั้ยจ๊ะ ถ้าผู้หญิงคนไหนได้ยินคำพูดนี้จะรู้ตัวทันทีว่า กำลังโดนจีบ และร้านขายน้ำหวานทั้งเมืองก็มีกันอยู่แค่ 2-3 ร้านเท่านั้น

พุทธศักราช 2518 นั้น ความบันเทิงของคนในเมืองเล็กๆอย่างนี้ดูจะขาดแคลนเอามากๆ โทรทัศน์ก็สามารถรับช่อง 10 หาดใหญ่ได้อยู่หรอก แต่ภาพไม่ชัด ยุคนั้นฟรีทีวี ช่อง 3 5 7 9 ยังไม่มีการสร้างสถาณีเครือข่ายแถวนั้น จึงรับสัญญาณไม่ได้ โทรทัศน์ในเมืองนี้สามารถรับช่องรายการทีวีของมาเลเซียได้อยู่หรอก ถึงแม้ภาพจะคมชัด สีสวยมากๆ แต่ก็ฟังภาษามาเลย์กันไม่ค่อยจะรู้เรื่อง ความบันเทิงสิ่งเดียวที่ถือว่าสำคัญที่สุดสำหรับผู้คนในอำเภอบ้านนอกเล็กๆอย่างนี้คือโรงหนัง

ผู้คนในเมืองนี้ดูหนังกันเป็นชีวิตจิตใจ หนังไทยดังๆอย่าง สวัสดีคุณครู, แผลเก่า, บ้านทรายทอง, เสือภูเขา, ครูบ้านนอก เข้าฉายวันแรกคนแห่เข้าไปดูโรงแทบแตก ใครเข้ากรุงเทพฯช่วงนั้น ได้ดูหนังดังๆที่กรุงเทพฯ พอกลับมาจะมาคุยให้เพื่อนๆฟังว่า ฉันดูมาแล้วนะ ทั้งนี้เพราะหนังที่นี่เข้าฉายช้ามาก คือจะฉายหลังจากกรุงเทพฯประมาณ 3-4 เดือน เรียกว่ารอจนแทบหายอยากกว่าจะได้ดู วันที่ฉายหนังเรื่อง วัยอลวน ของ เปี๊ยก โปสเตอร์ วันแรก ทางโรงเอากระเป๋าใส่ฟิล์มภาพยนตร์ที่เป็นกระเป๋าหนังสีน้ำตาล มาวางไว้ใกล้ห้องขายตั๋ว และมีกระดาษแผ่นใหญ่เขียนคำโฆษณาว่า นี่คือฟิล์มภาพยนตร์เรื่อง วัยอลวน ที่จะจัดฉายในคืนนี้

หนังกำลังภายในของชอว์บราเดอร์ดังๆที่สร้างจากนิยายของ โก้วเล้ง ยุคนั้นเช่น ศึกวังน้ำทิพย์, ศึกเสือหยกขาว เปิดฉายวันแรก คนก็แห่ไปดูโรงแทบพัง ความดังของหนังกำลังภายในซึ่งกำกับการแสดงโดย ฉู่เหยียน และสร้างจากนิยายโก้วเล้ง ทำให้มีบริษัทเล็กๆ ทำหนังกำลังภายในทุนต่ำเลียนแบบตามออกมามากมาย มีหนังตัวอย่างหนังกำลังภายในเกรดบีของใต้หวัน ดาราโนเนมหน้าตาซื่อบื่อ แต่งตัวเป็นจอมยุทธ ยืนเต๊ะท่าอยู่ที่ริมทะเล พลางพูดว่า ดูความร้ายกาจของพลังซื่อบื่อ ว่าแล้วพ่อเจ้าประคุณก็ร้องว๊าก ก้มลง เอามือแตะที่หัวเข่า สั่นมือ และยกมือขึ้นมาถึงหน้าอก ทำอย่างนี้ 3 ครั้ง เพื่อนผมดูแล้วหันมาพูดกับผมว่า กูดูแล้วขนลุก

หนังฝรั่งเก่าๆหลายเรื่อง สายหนังก็ขุดฟิล์มเก่าบ้างใหม่บ้างมาฉายให้ดูกัน เช่นเจมส์ บอน ตอน Dr. No, You Only Live Twice, On Her Majesty’s Secret Service, Diamonds Are Forever หนังเรื่อง Lawrence of Arabia, The Guns Of Navarone, Oliver!, The French Connection, The Exorcist และ The Ten Commandments ที่ฉายด้วยฟิล์มใหม่เอี่ยม สีสวยสด ภาพคมชัด และบรรยายอักษรจีนตลอดเรื่อง

ตัวผมเองทำงานอยู่ที่ร้านขายหนังสือของพี่ชาย เยื้องๆกับโรงหนัง หลังจากหนังฉายหนึ่งวัน มีชายแก่มาคุยกับผมที่ร้าน บอกว่าหนังเรื่อง The Ten Commandments ที่เพิ่งฉายไปนี่ คนพากย์ไทย พากย์ไม่ถึง โดยเฉพาะตอนที่ฟาโรห์พูดว่า จงลบชื่อ โมเสธ ออกจากหนังสือทุกเล่ม ออกจากเสาทุกต้น และห้ามมิให้ใครเอ่ยชื่อ โมเสธ บนแผ่นดินนี้อีก เขาบอกว่าฉากนี้เป็นฉากที่ยิ่งใหญ่และสำคัญมาก แต่คนพากย์ พากย์ไม่ได้อารมณ์เลย เขาบอกว่าเขาเป็นนักพากย์เก่า พากย์หนัง บัญญัติสิบประการ มาหลายครั้งแล้ว ฉากนี้ ถ้าจะพากย์ให้ถึง ต้องพากย์อย่างนี้ ว่าแล้ว เขาก็พากย์ฉากฟาโรห์สั่งลบชื่อโมเสธให้ผมฟังสดๆเดี๋ยวนั้นทันที

ประมาณปีพ.ศ. 2520 รัฐบาลไทยสั่งขึ้นภาษีหนังเทศจากราคาเมตรละ 3 บาท เป็นเมตรละ 30 บาท เพื่อเป็นการช่วยอุตสาหกรรมหนังไทย ทางบริษัทจัดจำหน่ายหนังฮอลลีวู้ดใหญ่ๆหลายค่ายมองว่านี่เป็นการกีดกันทางการค้าอย่างไม่เป็นธรรม จึงร่วมมือกันประท้วงด้วยการไม่ส่งหนังเข้ามาฉายในเมืองไทยเลย คนดูหนังยุคนั้นพาลจะเกิดอาการลงแดงไปตามๆกัน เพื่อนๆของผมที่มีฐานะ เคยวางแผนว่าจะเดินทางข้ามชายแดนไปดูหนังฮอลลีวู้ดดังๆที่มาเลย์เซีย วันหนึ่งโรงหนัง ออโรร่า ที่เบตง ก็เอาหนังเรื่อง Star Wars (1977) ของ ยอร์จ ลูกัส มาฉาย ที่โปสเตอร์หนังเปลี่ยนชื่อหนังเป็น War Of The World (ซ้ำกับชื่อหนังปี 1953 ของ ยอร์จ พาล) เพื่อเป็นการหลีกเลี่ยงเรื่องลิขสิทธิ์ สายหนังบอกผมว่า ไปขอก็อปปี๊ฟิล์มมาจากมาเลเซีย ตอนฉายก็ตัดไตเติ้ลคำว่า Star Wars ทิ้ง เปิดเรื่องเป็นตัวหนังสือสีเหลืองค่อยๆเคลื่อนไปในอวกาศ

(ผมตีตั๋วเข้าไปดู คุณภาพของการก็อปปี้อยู่ในระดับใช้ได้ ภาพและเสียงคมชัด แต่ต่อมาอีกหลายปีเมื่อบริษัทจัดจำหน่ายหนังฮอลลีวู้ดเลิกประท้วงรัฐบาลไทย โดยส่งหนังดังๆเข้ามาฉายตามปกติ ก็มีหนัง Star Wars ส่งเข้ามาเป็นล็อตแรกๆ ผมตีตั๋วเข้าไปดูอีกครั้ง เลยเกิดการเปรียบเทียบ ฟิล์มฉบับก็อปปี้จากมาเลเซียนั้นได้สีไม่ครบ คือเป็นหนังสีฟ้าแทบทั้งจอ แทบจะไม่สีอื่นเลยนอกจากสีฟ้า พอดูฟิล์มฉบับมาตรฐาน ในหนังมีสีหลายสีมาก สีสวยสดใส ไม่ใช่มีแต่สีฟ้าซีดๆทั้งจออยู่สีเดียว)

หลังจากนั้นอีก 2-3 เดือน โรงหนังที่เบตงก็เอาหนังเรื่อง The Warriors หนังปี 1979  ของ วอลเตอร์ ฮิลล์ มาฉาย ไม่รู้ว่าเอาฟิล์มมาจากที่ไหน แต่คราวนี้ภาพคมชัดสีสวยสด

พี่ชายบอกให้ผมทำ บอร์ดิ้งพาส คือใบผ่านชายแดนเพื่อไปอำเภอโก๊ะของมาเลเซีย ซึ่งเป็นอำเภอที่ติดกับอำเภอเบตง เพื่อไปเที่ยวและซื้อของติดมือกลับมา แต่เกิดผิดพลาด ผมไปพูดผิดว่าขอทำพาสปอร์ต เลยได้พาสปอร์ตมา พี่ชายเห็นผิดพลาดขนาดนี้เลยพาผมไปเที่ยวเมืองใหญ่มาเซียสองวันหนึ่งคืน นี่เป็นการเดินทางไปต่างประเทศครั้งแรกที่น่าตื่นเต้นสำหรับผม พอหาโรงแรมระดับธรรมดาได้ พี่ชายก็พาไปโรงหนัง ดูหนังซึ่งจะไม่เข้ามาฉายในเมืองไทยช่วงนั้นคือเรื่อง  Caboblanco หนังปี 1980 กำกับโดย เจ.ลี ธอมป์สัน นำแสดงโดย ชาร์ลส์ บรอนสัน, โดมินิค แซนดา หนังอยู่ในระดับสองดาว คือพอดูได้ หนังเลิกไปหาของกิน ระหว่างทางเดินผ่านร้านอาหาร เห็นผู้ชายชาวจีนแก่ๆนับสิบคนนั่งจ้องทีวีกันอย่างใจจดใจจ่อ พี่ชายมองไปที่จอแล้วบอกว่า อ๋อ กำลังดูหนังทีวีเรื่อง กระบี่ไร้เทียมทาน (นำแสดง โดย ฉีเส้าเฉียน) กัน และกลับมาดูหนังรอบดึกเรื่อง Kramer vs. Kramer หนังตุ๊กตาทอง นำแสดงโดย ดัสติน ฮอฟแมน, เมอร์ริล สตรีฟ (ก่อนเข้าโรง พี่ชายซื้อน้ำเก็กฮวยจากหน้าโรง บรรจุในขวดแก้ว เอาไปกินในโรงได้ คนมาเลเซียชอบกินน้ำเก็กฮวยมาก จนน่าจะเป็นเครื่องดื่มประจำชาติ ก็ขนาดมีน้ำเก็กฮวยในกล่องยูเอสทีออกมาขายดีบขายดีด้วย) หนังเรื่อง Kramer vs. Kramer ที่ดูคืนนั้นพูดภาษาฝรั่งทั้งเรื่องไม่พากย์ไทย ไม่มีคำบรรยายไทย แต่แปลกที่ผมดูรู้เรื่อง และสนุกมาก ภาษาหนังเล่าเรื่องได้อย่างสมบูรณ์ ไร้ที่ติ สมแล้วที่ได้ตุ๊กตาทอง หนังเลิก ผมกับพี่ชายเดินกลับโรงแรม ประตูปิดแล้ว พี่ชายตะโกนเรียก เจ้าหน้าที่เป็นชายชาวจีนอายุประมาณ 40 เดินมาเปิดประตู และพูดตำหนิว่าพวกผมกลับมาดึกเกินไป ประตูปิดแล้ว พี่ชายกล่าวขอโทษ เราสองคนเดินเข้าโรงแรม วันรุ่งขึ้นพวกเราเก็บของ เจ้าหน้าที่เดินมาที่ประตูเตือนว่า ผมกับพี่ชายต้องเช็กเอ้าท์ก่อนเที่ยง ถ้าเกินเวลาต้องจ่ายเงินเพิ่ม พี่ชายบอกว่าทราบแล้ว เราสองคนแพ็คกระเป๋าเสร็จและออกจากโรงแรมหลังจากนั้นไม่กี่นาที จากนั้นพี่ชายพาเดินเข้าห้างสรรพสินค้าซื้อของและเดินทางกลับ นึ่คือประสบการณ์การไปดูหนังที่ต่างประเทศ ครั้งแรกและครั้งเดียวในชีวิตผม ในช่วงเวลาที่ประเทศไทยไม่มีโอกาศจะได้ดูหนังทั้งสองเรื่องนี้เลย

หลังจากนั้นก็มีสิ่งที่ดูเหมือนพระเจ้าประทานให้กับนักดูหนังเมืองไทย นั่นคือการกำเนิดของเครื่องเล่นวิดีโอเทป โซนี่กับระเบต้าแม็ก พานาโซนิกกับระบบ VSH หนังฮอลลีวู้ดดังๆที่คนไทยอดอยากปากแห้ง ได้ดูแต่ภาพนิ่ง ก็ทยอยทำเป็นวิดีโอเถื่อนไม่มีลิขสิทธิ์ออกมา เริ่มจาก Star War, Saturday Night Fever เป็นหัวหอก ตามด้วย Rocky, Mad Max, The Empire Strikes Back, Raiders of the Lost Ark และอื่นๆอีกมากมาย เครื่องเล่นวิดีโอราคาหลักหมื่นขึ้นไป ถือว่าแพงมากๆในยุคนั้น เศรษฐีเท่านั้นจะมีเงินซื้อ คนธรรมดาไม่ต้องไปฝันถึง จำได้ว่าร้านหนังสือของผมรับแผ่นเสียงซาวด์แทรกหนังเรื่อง Grease นำแสดงโดย จอห์น ทราโวลต้า และโอลิเวียร์ นิวตั้นจอห์น มาขายหน้าร้าน ผมก็ได้แต่ดูปกแผ่นเสียง เปิดเพลงจากแผ่นฟังไปวันๆ ตัวหนังจริงๆไม่มีวาสนาได้ดูกันในช่วงนั้นหรอกครับ จำไม่ได้ว่าช่วงนั้น บริษัทจัดจำหน่ายหนังฝรั่งหยุดส่งหนังมาฉายเป็นเวลากี่ปี แต่ในความรู้สึกของคนดูหนังแล้ว เวลาช่วงนั้นมันยาวนานมาก มีนักท่องเที่ยวชาวมาเลเซียควงผู้หญิงทำงานกลางคืนเข้าร้าน ผู้หญิงซื้อหนังสือดาราหนึ่งเล่ม ชาวมาเลเซีญมองที่ปกแผ่นเสียงเรื่อง Grease แล้วถามผมเป็นภาษาอังกฤษว่าผมเคยดูหนังเรื่องนี้หรือยัง ผมตอบแบบเซ็งๆว่ายัง ชาวมาเลเซียคนนั้นบอกว่า เขาเคยดูแล้ว เป็นหนังที่ดีมาก ความที่เครื่องเล่นวิดีโอเทปราคาแพงมากจนคนส่วนใหญ่ไม่มีเงินซื้อ ในกรุงเทพฯจึงธุรกิจร้านอาหารที่มีการฉายหนังฮอลลีวู้ดดังๆให้ดูด้วย ซึ่งฮิตอยู่พักหนึ่ง โรงแรมแห่งหนึ่งในเบตงก็ทำตามบ้าง แต่คิดราคาอาหารแพงมากๆจนคนดูบ่น ช่วงแรกร้านนี้ถือว่าดังมากๆ คนพูดถึงร้านนี้กันทั้งเมือง แต่พูดถึงในแง่ลบว่าคิดราคาอาหารแพงเกินไป คนดูคิดว่านี่เป็นแค่เมืองบ้านนอกเล็กๆ คุณจะมาแต่งร้านหรูแล้วคิดราคาเท่าร้านอาหารในกรุงเทพฯแบบนี้ คนในเมืองนี้ไม่มีปัญญาจ่ายหรอก ทำได้สักพักลูกค้าไม่เข้าร้าน เลยต้องเลิกกิจการไป

ปัจจุบัน ผมมาอยู่กรุงเทพฯ ดูหนัง ทำงาน ชีวิตวุ่นวายไปวันๆ เรื่องราวของหนังในอดีตก็ถูกลืมเลือนไปตามกาลเวลา วันหนึ่งเพื่อนรุ่นพี่ที่รักหนังเป็นชีวิตจิตใจ นำวิดีโอเรื่องหนึ่งมาให้ผมดู หนังเล็กๆจากอิตาลี หนังสำหรับคนรักหนัง Cinema Paradiso

Cinema Paradiso เป็นเรื่องของเมืองเล็กๆเมืองหนึ่งในชนบทของอิตาลี มีโรงหนังประจำเมืองอยู่หนึ่งโรง ผู้คนในเมืองนี้ดูหนังกันเป็นชีวิตจิตใจ เด็กน้อย โตโต้ มักจะเข้าไปในห้องฉายหนังที่ อัลเฟรโด ชายแก่ด้อยการศึกษาเป็นคนฉายหนัง โตโต้คลุกคลีกับอัลเฟรโดอยู่นาน ต่อมาอัลเฟรโดสอนโตโต้ฉายหนัง และโตโต้ก็กลายเป็นผู้ช่วยของอัลเฟรโดตั้งแต่นั้น พอโตเป็นหนุ่ม โตโต้ก็ยึดอาชีพฉายหนังต่อจากอัลเฟรโดซึ่งชรามากแล้ว ชีวิตของโตโต้ผ่านไปวันๆ ไม่ก้าวหน้า แต่ก็ไม่ถึงกับอดตาย เสียแต่พอจีบสาว สาวไม่เล่นด้วย เพราะมองว่าเป็นคนไม่มีอนาคต อัลเฟรโดไล่โตโต้ให้ไปอยู่เมืองใหญ่ เพราะเห็นว่าขืนอยู่เป็นคนฉายหนังต่อไป พอแก่ตัวก็จะมีแต่ตัว ไม่มีหลักไม่มีฐานอะไร จะมีสภาพเป็นไร้ค่าเหมือนกับเขา โตโต้จำใจจากแม่และจากทุกคนในเมือง หลังจากนั้นไม่นาน โตโต้ไปประสบความสำเร็จในธุรกิจภาพยนตร์

ประเด็นของหนังพูดถึงเรื่องความฝันกับความเป็นจริง ตอนเด็กโตโต้มองเห็นรูปปั้นสิงโตในโรงหนังขยับปากได้ ตอนที่โตโต้ฉายหนังเรื่อง Ulysses ริมคลอง นอกจากในจอหนังเป็นภาพเรือกำลังลอยอยู่บนน้ำ และที่ข้างๆจอก็มีเรือลอยอยู่บนน้ำจริงๆอยู่ด้วย อาชีพคนฉายหนังเป็นอาชีพในฝันของโตโต้ แต่ในความเป็นจริงอาชีพนี้ไม่มีอนาคต อัลเฟรโดปลุกโตโต้ให้ตื่นจากฝันมาสู่โลกของความเป็นจริง

ต่อมาอัลเฟรโดเสียชีวิต แม่โทรศัพย์ตามโตโต้ให้กลับมาบ้านเกิด ในงานศพอัลเฟรโด โตโต้พบกับแขกผู้มาร่วมงาน ทุกคนคือคนรักหนังที่เคยดูหนังที่ฉายโดยโตโต้ทั้งนั้น หลังงานศพ โตโต้และคนรักหนังในเมืองมายืนอยู่ที่หน้าโรงหนัง Cinema Paradiso ซึ่งกำลังจะถูกระเบิดทิ้ง โตโต้ถามเจ้าของโรงหนังที่ยืนอยู่ข้างๆว่าทำไมโรงหนังถึงเจ๊ง เจ้าของโรงตอบว่า ไม่มีคนดูหนังในโรงหนังกันอีกแล้ว ยุคนี้คนหันไปดูหนังจากวิดีโอไปหมด เขาขาดทุนและจำเป็นต้องขายกิจการ เจ้าของใหม่จะระเบิดโรงหนังทิ้งและเอาพื้นที่ตรงนี้ไปทำที่จอดรถ

ในยุคที่วีดีโอกำลังครองตลาดอยู่ขณะนี้ โรงหนังใหญ่ๆต้องถูกทุบทิ้งเพราะไม่มีคนดู ในทางกลับกัน ร้านเช่าวิดีโอกลับผุดขึ้นมาเป็นดอกเห็ด แย่งคนดูจากโรงหนังไปหมด ทุกคนหันไปหาความบันเทิงจากจอเล็กๆทางทีวี ทุกคนลืมมนต์ขลังของโรงหนังกันไปหมดแล้ว คงจะมีแต่คนอย่าง เดวิด ลีน ซึ่งมักจะถ่ายหนังด้วยฟิล์ม 70 ม.ม. เพื่อให้ภาพที่ยิ่งใหญ่ตระการตา มีแต่คนอย่าง อากิระ คุโรซาว่า ซึ่งช่วงหนึ่ง วงการหนังของญี่ปุ่นตกต่ำอย่างหนัก แต่วงการหนังทีวีญี่ปุ่นกลับเฟื่อฟู ทำเอาคนทำหนังโรงต้องทำหนังฟอร์มเล็กๆเลียนแบบหนังทีวีเพื่อดึงคนดู คุโรซาว่าไม่เห็นด้วยกับการทำหนังแบบนี้ เขาบอกว่า ถ้าคุณจะทำหนังจอใหญ่ ทุกสิ่งทุกอย่างในหนังของคุณจะต้องดูใหญ่โตมโหราฬตามไปด้วย คนอย่าง จูเซปเป้ โตนาโตร่า ผู้กำกับ Cinema Paradiso และคนดูหนังรุ่นราวคราวเดียวกันกับผม ที่จะหวนให้ถึงความยิ่งใหญ่ของหนังในอดีต

อนิจจา สวรรค์ภาพยนตร์

Panavision
คอลัมน์ สนามลองมือ นิตยสาร หนังและวิดีโอ

บทความ 5
จาก Citizen Kane สู่ The Last Emperor
จากปุถุชนสู่มหาเศรษฐี จากจักรพรรดิสู่สามัญชน

The Last Emperor ผลงานสร้างของ แบร์นาโด แบร์โตลุชชี่ ออกฉายในปี 1988 คว้ารางวัลออสก้าร์ 9 ตัว กวาดรายได้และบารมีผู้กำกับไปทั่วโลก กลายเป็นหนังในดวงใจของใครต่อใคร นักวิจารณ์หลายคนยกย่องให้เป็นหนังคลาสสิก

ตัวหนังสร้างจากหนังสือ From Emperor To Citizen ของ อั้ยชิง เจี่ยวหรอ ฟู่อี้ ในหนังสือเดินเรื่องแบบ 1 ไป 2 และ 3 โดยเนื้อหาแล้วค่อนข้างหนัก เพราะเป็นหนังสือบันทึกประวัติศาสตร์ สถานีโทรทัศน์ของจีนแดงนำหนังสือเล่มนนี้มาทำเป็นละครทีวี เดินเรื่องตรงตามหนังสือเป๊ะ ผลที่ได้ก็อย่างที่รู้ๆกัน เป็นละครทีวีที่น่าเบื่อ

แบร์โตลุชชี่ เปลี่ยนกลวิธีในการเล่าเรื่องใหม่ เปิดเรื่องจาก 2 แล้วเล่าย้อนต้นไป 1 ไป 2 แล้วจบที่ 3 ด้วยเนื้อเรื่องที่น่าสนใจอยู่แล้ว ด้วยฝีมือกำกับที่ทำให้หนังมีเสน่ห์น่าติดตาม และด้วยกลวิธีเล่าเรื่องแบบ Citizen Kane (1941) ของ ออร์สัน เวลส์

@The Last Emperor เปิดเรื่องเมื่อจักรพรรดิ์ปูยีอยู่ในวัยกลางคน ถูกจับในฐานะอาชญากรสงคราม
@Citizen Kane เปิดเรื่องเมื่อ ชาร์ลส์ ฟอสเตอร์ เคน ตาย
.......
@ปูยีวัย 3 ขวบ ต้องถูกพรากจากอกพ่อแม่ไปอยู่ในพระราชวังต้องห้าม พระนางซูสีไทเฮาทรงแต่งตั้งให้เด็กน้อยเป็นจักรพรรดิ
@เคนต้องจากพ่อแม่และบ้านในชนบทตั้งแต่อายุ 8 ขวบ เนื่องจากมีการค้นพบแหล่งแร่เงินในที่ดินของแม่ เธอเห็นว่า อนาคตของเคนและทรัพย์สินที่ได้มาโดยไม่รู้ตัวนี้จะมีความมั่นคงกว่า ถ้ามอบให้เป็นหน้าที่ของคนที่มีความรู้ความสามารถจริงๆ เคนต้องไปอยู่กับแธทเชอร์ นักการเงินผู้เป็นผู้ปกครองของเคนตั้งแต่เด็กจนเป็นหนุ่ม
.......
@เมื่อจักรพรรดิปูยีอายุได้ 17 ปี พระองค์ทรงตัดหางเปียทิ้ง เปลี่ยนระเบียบการปกครองสำนักพระราชวัง ปลดขุนวังคนเก่าออก แต่งตั้งคนใหม่ สั่งสอบสวนตรวจท้องพระคลังกรณีขันทีลักขโมยสมบัติของวังเอาไปขาย
@เมื่อเคนอายุ 25 เขาตัดสินใจซื้อกิจการหนังพิมพ์อินไควเรอร์ แม้ว่าแธทเชอร์จะไม่เห็นด้วย เพราะอินไควเรอร์เป็นหนังสือพิมพ์ที่กำลังจะเจ๊ง
.......
@The Last Emperor เล่าเรื่องโดยอาศัยการสอบสวนตัวปูยีเป็นหลัก
@Citizen Kane เล่าเรื่องผ่านนักข่าวผู้หนึ่ง ได้รับมอบหมายหน้าที่ให้ติดตามสืบประวัติของเคน เพื่อเสนอภาพที่แท้จริงของผู้ยิ่งใหญ่คนนี้
.......
@นักข่าวสืบประวัติเคนจากปากคำของผู้ใกล้ชิดทีละคน แต่ละคนให้ภาพของเคนในมุมมองที่ต่างกัน
@ช่วงปูยีเริ่มเป็นหนุ่ม แบร์โตลุชชี่เล่าเรื่องของปูยีผ่านมุมมองของ เรจิงนัน จอห์นสตัน (ปีเตอร์ โอทูล) พระอาจารย์จากต่างแดน
.......
@เคนเกือบจะได้รับเลือกตั้งเป็นผู้ว่าการรัฐ แต่โอกาสก็หลุดลอยไปกับข่าวอื้อฉาว
@ปูยีกลับมาครองตำแหน่งจักรพรรดิอีกครั้ง แต่เป็นได้เพียงจักรพรรดิหุ่น
.......
@พระสนมของปูยีขอหย่า ปูยีไม่ยอม หล่อนแอบหนีไปตอนเช้ามืด ปูยีรู้ข่าว โกรธ ทุบจานราคาแพงแตกไป 2 ใบ แผ่นเสียง 1 แผ่น
@เมียนักร้องของเคนตัดสินใจแยกทางกับเขา เคนทั้งขู่ทั้งปลอบ หล่อนก็ไม่ฟัง หล่อนเดินจากไปอย่างไม่ใยดี เคนบันดาลโทสะ พังข้างของในห้องเมียจนพินาศไปทั้งห้อง
.......
@สายลับสาวแจ้งข่าวร้ายให้ปูยีทราบ รัฐบาลจีนทำลายสุสานราชวงศ์แมนจู ปูยีตกตะลึงกับข่าวร้าย หน้าตาตึงเครียด ยืนเกร็งจนตัวงอ
@เคนหันหลังกลับมา กลุ่มคนใช้มายืนมุงดูเคนพังห้องพักของเมีย เคนพยายามระงับอารมณ์ หน้าตาตึงเครียด ยืนเกร็งจนตัวงอ ค่อยๆก้าวออกจากห้องช้าๆ
.......
@วาระสุดท้ายของปูยี เขาก้าวขึ้นไปนั่งบนบัลลังก์มังกร ก้มลง หยิบกล่องจิ้งหรีด ของเล่นวัยเด็กของเขามาให้เด็กเฝ้าวังดู
@วาระสุดท้ายของเคน เขาเอ่ยนาม โรสบัด เลื่อนไม้ที่เคนเคยใช้เล่นกลางหิมะสมัยเป็นเด็ก
.......
มีหนังอีกเรื่องของ ออร์สัน เวลส์ ที่ดูเหมือนแบร์โตลุชชี่จะได้รับอิทธิพลมาไม่น้อย นั่นคือ The Magnificent Ambersons (1942) เรื่องของความเปลี่ยนแปลงหลายๆอย่างในสังคมซึ่งมาประจวบเหมาะพร้อมกันพอดี เริ่มจากการเปลี่ยนจากศตวรรษที่ 19 เป็น 20 การเปลี่ยนจากสังคมเกษตรกรรมเป็นสังคมอุตสาหกรรม เรื่องราวของ ยูยีน มอร์แกน ผู้มั่งคั่งขึ้นจากการเปลี่ยนแปลงของสังคม และ ยอร์ช มินาเฟอร์ ซึ่งสูญเสียทุกอย่างไปในการเปลี่ยนแปลงครั้งนี้ ความมั่งคั่งและสุนทรียภาพของระบบผู้ดีเก่าสิ้นสุดลง รถยนต์มาแทนที่รถม้า

โดยโครงเรื่องแล้วใกล้เคียงกับ The Last Emperor มาก เพียงแต่เรื่องนี้ ออร์สัน เวลส์ เล่าเรื่องแบบง่ายๆ คือเริ่มจาก 1 ไป 2 และ 3

The Last Emperor เป็นหนังที่ประสพความสำเร็จในทุกๆด้าน
ส่วน Citizen Kane นั่นประสพความล้มเหลวด้านรายได้ ถึงแม้นักวิจารณ์จะยกย่อง แต่ผู้ชมส่วนใหญ่ยุคนั้นกลับเกลียดชัง มีคนมากมายเดินออกก่อนหนังจบและเรียกร้อวขอเงินคืน หนังได้รับการเสนอชื่อชิงออสการ์ 9 รางวัล แต่ได้รับเพียงรางวัลเดียวคือบทภาพยนตร์ยอดเยี่ยม แม้กระนั้นก็ยังคงต้องพูดกันอีกนับครั้งไม่ถ้วน และจะต้องยังคงพูดกันต่อไปอีกว่า Citizen Kane ของ ออร์สัน เวลส์ เป็นหนังยอดเยี่ยมที่สุดเท่าที่เคยมีการสร้างกันขึ้นมา

Panavision
คอลัมน์ สนามลองมือ นิตยสาร หนังและวิดีโอ ปีที่ 4 ฉบับที่ 56 ปักษ์แรก ตุลาคม 2534

บทความ 6
อมตะหนังผีไม่ยอมตาย Nosferatu แดร็คคูล่าเรื่องที่ไม่ใช่ของสโตเกอร์

“Nosferatu is the greatest movie ever made on the Dracula theme” Francis Ford Coppola, นิตยสาร Fangoria

สมัยที่ผมเริ่มริอ่านไปดูหนังสถาบันยุคแรกๆ จำได้ว่ามีอยู่ครั้งหนึ่งที่หนังเปลี่ยนสถานที่ฉาย จากประจำหอศิลป์เจ้าฟ้า ไปฉายในบริเวณหอภาพยนตร์แห่งชาติ เปลี่ยนเวลาจาก 6 โมงเย็นเป็น 1 ทุ่ม ตอนที่ผมไปถึงนั้นเป็นเวลาฟ้ามืดแล้ว พอเดินเข้าประตูใหญ่ซึ่งเป็นซากปรักหักพังโรงกษาปณ์เก่ามันมืดไปหมด มีเสียง กริ๊กๆๆ ดังขึ้นด้านบน ผมแหงนหน้าขึ้นไปมอง เห็นผ้าสีขาวผืนหนึ่งเคลื่อนผ่านอากาศมาหยุดอยู่ใกล้ๆ ผมยืนมองผ้าผืนนั้นด้วยความงง มีเสียงคน 3-4 คนหัวเราะขึ้น ผมมองตามต้นเสียง เห็นกลุ่มผู้ชายผู้หญิงยืนปิดปากหัวเราะอยู่ เสียงผู้หญิงพูดขึ้นว่า พี่...เขาไม่กลัวแหน่ะ ถึงตอนนี้ผมถึงได้รู้ว่า พวกเจ้าหน้าที่หอภาพยนตร์ทำผีมาหลอกผม แต่ด้วยไม่รู้ว่าเขาจะวางแผนทำผีหลอกคนเสียก่อน ผมจะได้แกล้งทำกลัวตามคิว เสียงผู้ชายเชิญผมให้เข้าไปด้านใน ผมเลยเดินงงๆผ่านเข้าไป ไม่รู้ว่าเจ้าผ้าขาวผืนนั้นหลอกใครไปได้บ้าง

มีเทียนและแสงไฟวางเป็นจุดๆ บรรยากาศมืดครึ้มวังเวง จอหนังสีขาวขึงเด่นอยู่กลางลานหน้าตัวอาคาร เก้าอี้วางเรียงเป็นแถวตามพื้นในลักษณะของหนังกลางแปลง เสียงกระซิบกระซาบพูดคุยของผู้ชมจำนวนพอประมาณกระจัดกระจายอยู่ทั่ว ตอนนั้นใกล้เวลาฉายเต็มที่แล้ว แต่ยังมีความขลุกขลักในการจัดเตรียมเครื่องฉายอยู่อีกสักพัก ไฟรอบๆก็ดับลงจนหมด ขณะที่ไตเติ้ลหนัง Nosferatu เริ่มฉาดแสงขึ้นบนจอ

ความจริงผมเข้าใจว่าผมไม่รู้จักหนังเรื่องนี้มาก่อน แต่พอตอนตัวผีออกมาก็จำได้ว่า เคยเห็นรูปผีตัวนี้ในคอลัมน์ ประวัติศาสตร์หนังของโลก จากหนังสือใบ้หวยชื่อ ดาราไทย ความที่เป็นหนังเงียบถ่ายสปีดสูงยุคขาว ดำ แทนที่จะน่ากลัวกลับดูตลก โดยเฉพาะฉากเด่นที่ผี นอสเฟราตู เอาโลงศพมาเหน็บไว้ที่เอว แล้ววิ่งจู๊ดอย่างกับนักวิ่งร้อยเมตร คนดูฮากันลั่น ต่อมาเมื่อรู้จักกับเพื่อนฝูงคอหนังสถาบันเหมือนกัน ทุกคนจะพูดถึงนอสเฟราตูด้วยฉากเด็ดฉากนี้ แล้วหัวเราะกันลั่นวงสนทนา เวรกรรม

หนังคลาสสิกปี 1922 ของ ฟรีดริช วิลเฮล์ม มัวร์เนา เปิดฉายครั้งแรกในเมืองไทยคืนนั้น ก่อนหน้านี้ไม่เคยมีก๊อปปี้หนังเรื่องนี้ในเมืองไทย คุณสมชาติ บานแจ้ง นักประวัติศาสตร์ภาพยนตร์ติดต่อให้สถาบันเกอเธ่นำฟิล์มจากเยอรมันโดยเฉพาะ วันที่ฉายนี้ ฟิล์มก็เพิ่งลงมาจากเครื่องบินสดๆร้อนๆ

ทว่าคนรุ่นใหม่เกือบจะหมดโอกาสดูหนังเรื่องนี้อยู่แล้ว เพราะมัวร์เนาเอาเนื้อเรื่องมาจากนิยาย Dracula ของ บราม สโตเกอร์ โดยไม่ขอลิขสิทธิ์ เขาเปลี่ยนชื่อเรื่องจาก แดร็คคูล่า เป็น นอสเฟราตู (แปลว่า พวกไม่ตาย) ตามคำเรียกเฉพาะของแวมไพร์ ชื่อตัวละครกับเหตุการณ์ในเรื่องดัดแปลงเปลี่ยนไป แถมแก้ไขเรื่องให้มีความลึกขึ้น ต่อมาเมื่อ บราม สโตเกอร์ ตายไปหลายปี แดร็คคูล่าถูกสร้างเป็นละครเวทีดังเกรียวกราว ทำให้หนังสือพลอยขายดีไปด้วย ภรรยาหม้ายของสโตเกอร์ได้ฟ้องร้องมัวร์เนาเรื่องลิขสิทธิ์ ใช้อำนาจศาลบังคับให้เผาฟิล์มก็อปปี้และฟิล์มเนกาตีฟต้นฉบับ แต่โชคดียังมีก๊อปปี๊หนังเรื่องนี้หลุดรอดกระจัดกระจายอยู่หลายประเทศ จนตกมาถึงคอหนังเก่าอย่างผมได้ดูในคืนวันนั้น

นอกจากผมแล้วคอหนังเก่าคนหนึ่งล่ะที่ต้องเคยดูหนังเยอรมันเรื่องนี้มาก่อน จะเป็นใครไหนอื่นถ้าไม่ใช่ ทิม เบอร์ตัน ที่ต่อมากลายเป็นผู้กำกับเสียเอง เพราะเขาชอบแสดงอย่างออกนอกหน้าว่าชอบหนังสยองขวัญ แล้วต้นตอหนังสยองขวัญมาจากไหน ถ้าไม่ใช่เยอรมัน ในหนัง Batman Returns ยังเอาชื่อ แม็กช์ เชร็ค นักแสดงที่เล่นบทนอสเฟราตู มาใช้เป็นชื่อผู้ร้ายที่ คริสโตเฟอร์ วอลเก้น เล่น

และอิทธิพลของหนัง Nosferatu ก็ยังแทรกซึมอยู่ในหนังแดร็คคูล่าที่สร้างตามกันมาอีกหลายเรื่อง ดังที่ผมจะสาธยายให้ได้รับฟังกันต่อไปนี้

ตำนานเกี่ยวกับแวมไพร์นั้นมีมานมนานมาก และก่อนหน้านี้เคยมีนิยายออกมาบ้างแล้ว แต่แดร็คคูล่าของ บราม สโตเกอร์ จะเด่นกว่าในการสร้างตัวละคร เพราะมีการค้นคว้าสร้างรายละเอียดภูมิหลังตัวแดร็คคูล่าขึ้นมาอย่างหนักแน่น น่าเชื่อถือจนดูเหมือนมีตัวตนจริงๆ ถึงขนาดมีการจัดทัวร์ปราสาทแดร็คคูล่าในโรมาเนีย ค้าขายกันเป็นล่ำเป็นสัน

ความจริงไอเดียในการเล่าเรื่องผ่านมุมมองตัวละครต่างๆด้วยจดหมายและสมุดบันทึกเป็นเรื่องที่ดี จนอาจเป็นการเล่าในวิธีล้ำยุคด้วยซ้ำ สโตเกอร์ใช้ประโยชน์จาก ปูมหลังชีวิตของเขาที่ต้องนอนป่วยอยู่ตลอดถึง 8 ปี ช่วยเสริมจินตนาการเกี่ยวกับแวมไพร์ แต่การเล่าเรื่องวิธีนี้นี่เองทำให้การเล่าเรื่องดูประดักประเดิด ไม่ไหลลื่น (หนังฉบับของคอปโปล่าคงส่วนนี้ของหนังสือไว้ จึงพลอยพากันดูขัดเขินไปด้วย)

จุดด้อยอีกส่วนหนึ่งของหนังสือคือการเปรียบเปรยถึงความดี ความชั่วในลักษณะตรงไปตรงมา มีตัวแทนเด่นชัดของธรรมะ อธรรมเป็นขาวจัด ดำจัด บทหนังของมัวร์เนาต่างหากที่ขยายดัดแปลงเรื่องให้มีความลึกขึ้น ปูความสัมพันธ์ระหว่างแดร็คคูล่าและมีน่านางเอกไว้เป็นนัยๆ และในหนังสือก็ไม่ได้ระบุไว้ว่าทำไมแดร็คคูล่าเมื่อมาล่าเหยื่อในลอนดอนกลับจำกัดอยู่ในวงแคบๆ เฉพาะกับเพื่อนๆคนรู้จักของพระเอกโจนาธาน แต่หนังฉบับมัวร์เนา(ที่หนังแดร็คคูล่าฉบับอื่นเดินรอยตาม) ชี้ชัดเลยว่าแดร็คคูล่าเห็นรูปมีน่าที่โจนาธานพกติดตัว จึงเจาะจงมาหามีน่า ในหนังเธอมีบทบาทมากขึ้น คือเป็นผู้ปราบผีด้วยตนเอง จากที่เธอได้อ่านตำราประวัติเก่าแก่แวมไพร์ รับรู้ว่าความรักความบริสุทธิ์ในหัวใจ เลือดบริสุทธิ์ของหญิงสาวเท่านั้นจะจัดการกับแดร็คคูล่า ในตอนท้ายเธอล่อให้มันมาดูดเลือดเธอจนฟ้าสางและพากันตายตกตามกัน เป็นการจบเรื่องทำร้ายคนดูแบบสุดขั้วอย่างที่ไม่เคยมีมาก่อน

การทิ้งเรื่องแบบนี้นี่เอง ที่ต่างจากหนังสือและหนังแดร็คคูล่าหลายๆฉบับซึ่งจบแบบให้ผีร้ายตาย แล้วพระเอกนางเอกก็อยู่กันอย่างมีความสุข ในหนังมัวร์เนาถึงแม้ผีจะตาย แต่ก็ต้องแลกด้วยชีวิต ความรัก บริสุทธิ์ของนางเอก การทิ้งบาดแผลให้พระเอกและคนดูทรมานใจอีกนาน จุดนี้นักวิจารณ์ฝรั่งหลายคนวิเคราะห์ว่าหนัง Nosferatu และหนังเงียบเยอรมันเอ็กซ์เพรสชั่นนิสม์อื่นๆ เป็นเสมือนภาพทำนายหายนะในอนาคตที่จะมาถึง อย่างในสมัยก่อนที่โรคระบาดน่ากลัวที่สุดคือกาฬโรค (หนังฉบับมัวร์เนาและฉบับของ แวร์เนอร์ แฮร์โซก เพิ่มรายละเอียดเกี่ยวกับหนูจำนวนมหาศาลในโลงศพหลายใบที่กระจายไปทั่วเมือง ทำให้ผู้คนป่วยไข้ล้มตายมากมาย) ถัดมาก็มีสงครามโลกครั้งที่สองซึ่งน่ากลัวกว่าครั้งแรกหลายเท่า การที่แดร็คคูล่าจ้างโจนาธานสั่งซื้อปราสาทหลายแห่งในลอนดอน เพื่อขยายอำนาจตัวเองออกไป ก็เปรียบเสมือนการแผ่ขยายอำนาจฮิตเลอร์ อันตรายจากเผด็จการนาซี คอมมิวนิสต์ ฯลฯ ทั้งหมดนี้กลายเป็นคำจำกัดความหนังแนวเยอร์มันเอ็กซ์เพรสชั่นนิสม์ตั้งแต่นั้นมา

อิทธิพลที่ว่านี้รวมถึงหนังเอ็กซ์เพรสชั่นนิสม์รุ่นใหม่อย่าง Batman ด้วย ทิม เบอร์ตัน แสดงชัดเลยว่าหลงใหลในตัวอาชญากร และการแผ่นขยายอำนาจชั่วร้ายอย่างออกหน้าออกตา ความมืดครึ้มน่ากลัวของเมืองก็อทแธมเป็นเมืองสมมุติซึ่งออกแบบฉากโดยฝ่ายศิลป์ชาวเยอรมัน โครงสร้างของเสามีมุมเหลี่ยมมุมป้าน เต็มไปด้วยซอกมุมที่กดดันตัวละครเหมือนตกอยู่ในนรก ตัวละครหลักทุกตัวตั้งแต่ Catwoman รวมไปถึงผู้ร้ายทุกตัว ที่ถูกบีบจนต้องลุกขึ้นอาละวาด ทำตัวให้โดดเด่น เรียกร้องความสนใจแสดงความสำคัญ ชดเชยปมด้อยของตนเอง แม้แต่พระเอกอย่าง Batman ก็ไม่ได้ปกตินัก

เสน่ห์ของความชั่วร้ายนี้แน่นอนว่าปรากฎชัดในตัวละครแดร็คคูล่า ไม่ว่าจะปรากฏตัวในคราบหนุ่มรูปงามสวมทักซีโด้ หรืออสุรกายหัวล้าน หูแหลม เขี้ยวยาว มีมือเป็นกรงเล็บ ก็ไม่แร้นแค้นนัยดึงดูดทางเพศทั้งสิ้น ในทำนองเดียวกัน ภาพพจน์สะอาดบริสุทธิ์ของมีน่าก็ไม่ได้ปลอดพ้นจุดนี้ด้วย โดยจะเห็นชัดมากขึ้นหลายเท่าในหนังยุคถัดไป

ใน Nosferatu มีน่าจะมีลางสังหรณ์ร่วมกับแดร็คคูล่า เธอจะรู้สึกได้ว่าแดร็คคูล่าจะเดินทางมา ทำไมมัวร์เนาถึงได้เสนอภาพเธอไปนั่งอยู่ชายทะเล เหมือนกับรอคอยแดร็คคูล่าทั้งๆที่โจนาธานคนรักของเธอไม่ได้ใช้เส้นการเดินทางทางน้ำ ถ้าเป็นเช่นนั้นเธอรอคอยใครกันแน่ เพราะเจ้าผีร้ายก็เดินทางมาทางเรือจริงๆ

การเสนอตัวให้แดร็คคูล่าดูดเลือดมีนัยทางเซ็กส์ชัดเจน ในหนังปี 1979 Nosferatu the Vampire ก็มีการเอามือกุมหน้าอกเหยื่อด้วย

หมอ แวน เฮลซิ่ง ผู้ปราบแดร็คคูล่า พูดไว้ในหนังฉบับบริษัทแฮมเมอร์ปี 1958 Horror of Dracula ว่าเหยื่อที่ถูกกัดนี้ ถึงแม้จะชิงชังตัวเองที่ถูกแปดเปื้อน แต่ก็ไม่สามารถห้ามใจตัวเองจากความพอใจในการถูกดูดเลือดได้ เหมือนคนที่ติดยาเสพติด

หรือเหมือนคนที่หิวกระหายทางเซ็กส์ ตัดใจเลิกลำบากกันแน่ ปริศนาของการถูกกัดที่มีทั้งความเจ็บปวด และความสุข

Bram Stroker’s Dracula ของคอปโปล่าซึ่งนอกจากอุดมการณ์อ้างอิงหนังแดร็คคูล่าฉบับต่างๆ หนังคลาสสิกหลายๆเรื่อง ศิลปะทุกแขนง ยังคงประเด็นที่กล่าวมาแล้วทั้งหมดอย่างครบถ้วน และเพื่มความสัมพันธ์ระหว่างมีน่าและแดร็คคูล่าให้กำกวมยิ่งขึ้นไปอีก โดยปูเรื่องความรักระหว่างขุนศึกแดร็คคูล่ากับเจ้าสาวของเขาตอนต้นเรื่อง เพื่อแสดงภาพการกลับมาเกิดใหม่ของความรักทั้งคู่ แถมเน้นความรักระหว่างปีศาจกับสาวงามเป็นโครงเรื่องหลัก บทของโจนาธานกับหมอแวน เฮลซิ่ง ถูกลดบทบาทลงไป นับเป็นการปฏิวัติหรือทรยศต่อโครงเรื่องธีมเดิมของผู้แต่งบราม สโตเกอร์ อย่างน่าสนใจยิ่ง

การถูกกัดและกัดตอบของทั้งสองมีทั้งความเจ็บปวดและความสุขสม เธอยอมดื่มเลือดแดร็คคูล่าเพื่อจะตามไปอยู่คู่กับเขาเสียด้วย สีแดงเลือดที่เป็นสัญลักษณ์สำคัญในหนังแวมไพร์ ดร.แวน แฮลซิ่ง ยังพูดในฉากเล็คเชอร์นักศึกษาว่าเลือดคือพาหนะของโรค คนมักจะโทษว่าซิฟิลิสมาพร้อมกับความศิวิไลซ์ และยังเรียกคำกามโรคกับคำว่ากามเทพใช้ร่วมกันเสียอีก

ถ้าสมัยก่อนสิ่งที่น่ากลัวสำหรับคนคือบรรดาโรคระบาด อย่างกาฬโรค ภัยสงคราม โรคอะไรที่น่ากลัวที่สุดในปัจจุบัน ถ้าไม่ใช่เอดส์ซึ่งแพร่ผ่านเลือด

หนังฉบับคอปโปล่าแดร็คคูล่านี้บอกต้นกำเนิดจอมปีศาจ เริ่มจากเจ้าชายวแลดที่ 3 ที่สูญเสียอลิซาเบธคนรัก คลุ้มคลั่งเอาดาบแทงไม้กางเขน ดื่มเลือดที่หลั่งออกมา ในตำนานคริสต์ศาสนา การดื่มเลือดจากจอกศักดิ์สิทธิ์เป็นการแสดงความประสาทพรให้มนุษย์ แทนความการุณย์ของพระเจ้า แต่ในหนังการกระทำของวแลดเป็นการกระทำบาปที่รุนแรงมากตามความเชื่อของคริสต์ที่ว่า บาปที่ร้ายแรงที่สุดคือการท้าทายอำนาจพระเจ้า เลือดที่เขาดื่มด้วยความแค้นจากไม้กางเขนผ่านจอกทำให้ถูกสาปเป็นแวมไพร์

ผู้กำกับตะวันตกโดยเฉพาะกลุ่มเชื้อสายอิตาเลียนอย่าง เฟลลินี่, สกอร์เซซี ก็มีปมศาสนาแบบนี้กันทั้งนั้น กฎเกณฑ์คำสอนศาสนาที่สอนให้คนทำดี แต่ก็ยากกับการปฏิบัติตาม ครั้นจะทำบาปก็เป็นความรู้สึกผิด ทรมานในจิตใจ พอลงทุนทำความดีก็กลับได้ผลร้ายตอบ ความรู้สึกผิดชอบอย่างทุคนทุรายทำให้ผู้กำกับหนังมักจะตั้งคำถามกับศาสนามาตลอด

ความคิดที่ว่าถ้ามีใครอยู่เป็นชีวิตอมตะอย่างแวมไพร์สักคน คนๆนั้นจะต้องเป็นคนที่รู้แจ้งในความเป็นไปของโลก มีเสน่ห์ มีฐานะพลังอำนาจไม่ต่างจากพระเจ้า อย่างตัวแวมไพร์ในหนังของ โรมัน โปลันสกี้ The Fearless Vampire Killers เปิดห้องสมุดขนาดใหญ่ มีหนังสือมากมายมหาศาล แล้วกล่าวด้วยความภูมิใจว่า นี่ไงความรู้ของผม ความรู้ของโลกทั้งโลกอยู่ในนี้

ส่วนหนังฉบับของแฮร์โซกจะพูดถึงการทุรนทุรายในการมีชีวิตอมตะ สิ่งที่แย่ยิ่งกว่าความตายคือการมีชีวิตอยู่หลายทศวรรษโดยไม่ตายสักที คอปโปล่าย่อมไม่ยอมน้อยหน้าให้แดร็คคูล่าที่มีชีวิตอย่างผิดหวัง เริ่มมีความหวังอีกครั้งเมื่อเห็นภาพมีน่าจากโจนาธาน ในฉากที่แดร็คคูล่าพบตัวจริงเธอครั้งแรก คอปโปล่าเปิดซีนด้วยการถ่ายทำแบบสปีดโบราณ ภาพดูกระตุก มีเสียงคนตะโกนว่า เชิญชมความมหัศจรรย์ทางวิทยาศาสตร์ ภาพเคลื่อนไหวได้ แดร็คคูล่ามองเห็นมีน่าจากฝูงชน เหมือนมุมมองของคนดูที่จ้องมองเสน่ห์ของผู้หญิงในหนัง มีน่าสำหรับแดร็คคูล่าคือโมชั่นพิคเจอร์ แดร็คคูล่าบอกเธอว่าเขาสนใจอยากดูวิวัฒนาการภาพเคลื่อนไหว ขอให้เธอพาเขาไปดู

ความวิเศษอย่างหนึ่งของหนัง ที่หาสิ่งใดมาเทียมไม่ได้ คือการชุบชีวิตคนที่ตายไปแล้ว ให้กลับมามีชีวิตอีกครั้ง รีเพลย์ซ้ำๆบนจอภาพยนตร์ การกำเนิดใหม่ของมีน่าเปรียบได้กับการกำเนิดของหนัง แดร็คคูล่ายืนดูหนังอย่างชื่นชม ส่วนมีน่าด่าว่าหนังโป๊บนจอว่าเป็นความสกปรก นี่หรือศิลปะวิทยาศาสตร์สมัยใหม่ ของแบบนี้จะเทียบกับงานมาดามคูรี่ได้ยังไง

ศักยภาพของหนังสามารถเอาธาตุแท้ของมนุษย์ออกมาให้เห็นกัน รวมทั้งของมีน่า เป็นด้านมืดที่ตัวเธอเองไม่ยอมรับ เช่นเดียวกันตอนต้นเรื่อง เธอตำหนินิยายอย่างอาหรับราตรีที่มีภาพลามกประกอบ สมัยก่อนหนังสืออาจเปิดเผยความจริงที่มนุษย์ไม่กล้ายอมรับ ต่อมาหนัง สื่อร่วมสมัยสำหรับคนยุคต่อๆไปและในอนาคต ก็เข้ามาทำหน้าที่แทนในลักษณะเดียวกัน ตอนท้ายเรื่องมีน่าก็ทำตัวเหมือนกับหนังที่หล่อนดูเสียด้วย ด้วยการเป็นชู้รักกับแวมไพร์

ความตายของแดร็คคูล่าในตอนจบเปรียบเสมือนความฝันอันสูงสุดของชาวคริสต์และตัวคอปโปล่า นั่นคือได้รับการไถ่บาป ได้ตายในอ้อมกอดของคนรัก และอ้อมหัตถ์พระผู้เป็นเจ้า ไหนๆภาพการล้างบาปกับการฆ่าก็ตัดสลับเป็นธีมสำคัญของหนังตั้งแต่ Godfather ทั้ง 3 ภาคโน่น ความฝันที่วิเศษสุดนี้เป็นจริงมาได้เพราะกำเนิดของประวัติศาสตร์ภาพยนตร์ คอปโปล่าดรีมเป็นจริงได้ด้วยจุดเริ่มต้นจากหนัง Nosferatu แท้ๆ

แดร็คคูล่าฉบับต่างๆมีชีวิตขึ้นมาได้จากรอยประวัติศาสตร์ฟิล์ม Nosferatu ที่โชคดีไม่ถูกทำลายไป คงจะมีหนังแดร็คคูล่าฉบับใหม่ๆ ดาราใหม่ๆ สร้างมาอีกให้คนดูหนังอย่างผม และคอหนังทั้งหลายได้ดู ขบคิด ตีความแตกตามความเห็นส่วนตัวของแต่ละคนอีกไม่รู้จบสิ้น ด้วยฟิล์มหนังนี่แหละที่ทำให้แดร็คคูล่าเป็นอมตะตลอดไปไม่มีวันตาย แม้เมื่อคนเลิกอ่านหนังสือไปแล้วก็ตาม

สนทยา ทรัพย์เย็น ค้นข้อมูล
หยงฮ้ง แซ่เตียว เขียน เรียบเรียง
สนทยา ทรัพยเย็น รีไร้ท์ซ้ำอีกครั้งก่อนตีพิมพ์ สำนวนการเขียนบทความชิ้นนี้จึงออกมาเป็นสำนวนของคุณสนทยา ทรัพย์เย็น
คอลัมน์ สมาคมคอหนัง นิตยสาร Filmview ปีที่ 1 ฉบับที่ 12 มกราคม 2537